Gerrit van Veldhuisen biedt pastorale hulp aan psychisch zieken
In tijden dat de geestelijke gezondheidszorg piept en kraakt en mensen lang op de wachtlijst staan, bezoekt Gerrit van Veldhuisen (68 jaar) als pastoraal medewerken in de ggz. Wie bezoekt hij zoal?
„In Zeeland heb ik mijn eigen ‘parochie’ van zo’n vijftig mensen. Een kerkenraad van de Gereformeerde Gemeenten behorend bij de particuliere synode Zuid kan contact met mij opnemen als een gemeentelid psychische klachten heeft. Vaak gaat het om een persoon die opgenomen is in een instelling. Ik ga dan regelmatig bij zo iemand langs. Als het om een crisissituatie gaat meerdere keren in de week, als het beter gaat één keer in de zes, acht of tien weken. Het is maar net wat mensen nodig hebben. Een bezoekje kan soms al te veel zijn. Als ik dat weet, stuur ik een berichtje met een tekst, lied of gedicht.
De jongste persoon die ik bezoek is 15, de oudste 86. Ik kom veel verschillende problemen tegen. Jongeren die in het verleden gepest zijn en daardoor zo beschadigd raakten dat ze niet meer kunnen functioneren. Mensen die kampen met traumatische ervaringen zoals incest. Ouderen die zich eenzaam voelen en depressieve gedachten hebben. Soms worstelen deze personen ook met vragen rondom de toe-eigening van het heil. Ze vragen zich af: „Is er voor mij nog wel genade”.
Er gaat vrijwel geen week voorbij of ik spreek iemand die suïcidale gedachten heeft. Het leven vergt te veel; dit leven kan ik niet aan, is de ervaring van zo’n persoon. Ik kan diegene dan niet in het leven houden, maar ik kan wel proberen een stukje perspectief te bieden. Een afspraak in de volgende week, bijvoorbeeld. Dat geeft een beetje houvast; iets om naartoe te leven.
Ik ben geen hulpverlener, maar pastoraal werker. Ik mag een stukje met mensen meelopen, luisterend naar hun verhaal. Vaak letterlijk: het is mijn ervaring dat je tijdens een wandeling elkaar gemakkelijker kunt spreken dan wanneer je tegenover elkaar zit. Als antwoord op de moeilijkheden mag ik iets zeggen vanuit de Bijbel. Juist in de ellende is er een God Die hoort. Hij wil nabij zijn, al ervaren mensen dat vaak niet zo. Regelmatig lees ik tijdens een bezoek Psalm 130: „Uit de diepten roep ik tot U.” We weten niet welke weg God met ons gaat, maar Hij is er wel bij.
Ik mag mijn hand uitsteken naar mensen die het op dat moment bijzonder nodig hebben. Meestal wordt die geaccepteerd, al kan dat soms wel een poosje duren. Eerst moet er een vertrouwensband ontstaan.
Kerkenraden houd ik voor dat het vooral om presentie gaat. Je kunt problemen van gemeenteleden niet oplossen, maar je mag er wel voor hen zijn. Gelukkig zijn er veel goede instanties waar mensen op adem kunnen komen, daar kun je als kerkenraad naar doorverwijzen. De lange wachtlijsten zijn wel een probleem. Het kan tijden duren voor er adequate hulp geboden wordt.
In psychiatrisch ziekenhuis Emergis in Kloetinge verblijven regelmatig leden uit Zeeuwse gemeenten. Ik voelde me op een dag gedrongen daarnaartoe te gaan, zonder dat ik een afspraak had. Onderweg reed ik over een viaduct, waarop ik een jonge vrouw zag staan. Hé, ik ken haar, dacht ik. Ik had haar eerder ontmoet in een kliniek. Aan haar houding zag ik dat ze wilde springen. Ik ben uit de auto gestapt, naar haar toe gerend en ik heb haar geprobeerd ervan te overtuigen dat suïcide niet de oplossing is. We zijn teruggegaan naar de instelling waar ze opgenomen was en hebben de Heere gedankt voor en gebeden om bewaring. Tot op de dag van vandaag zien deze vrouw en ik het als een wonder dat ik haar op dat moment ontmoette. Gods voorzienigheid gaat over alle dingen, ook over de plannen die we maken. In afhankelijkheid van Hem mag ik mijn werk verrichten. Ik kan het niet zelf, maar ik ervaar dat ik dit in Zijn kracht mag doen.”
Worstelt u met depressie en/of suïcidale gevoelens? Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113. Anoniem, gratis en 24/7.