De belangenorganisatie van woningbezitters ziet meerdere oorzaken voor de daling van het aantal verkochte nieuwbouwwoningen. Kopers worden geconfronteerd met hoge prijzen en dat schrikt af, zegt een woordvoerder van de VEH. „De hogere prijzen komen deels door de gestegen hypotheekrente en hogere bouwkosten. Ook speelt de ontwikkelingstijd mee. Huizen die nu in de verkoop zijn, zijn jaren geleden al ontwikkeld en destijds berekend op lagere bouwkosten en rentes. Door omstandigheden zijn woningen nu duurder geworden. Een nieuwbouwwoning die toen aantrekkelijk was geprijsd, is dat nu niet meer. Bovendien is er een nadruk op binnenstedelijk bouwen, wat duurder is dan buiten de stad.”

Hierdoor gaan woningzoekenden op zoek naar een huis in de bestaande woningvoorraad, stelt de VEH. „Dat is veelal een huis dat je nog moet verbouwen of verduurzamen, maar wat er wel al staat en waarbij je nog kan onderhandelen over de prijs. Dat is bij nieuwbouw niet zo.” Maar het aanbod van woningen is schaars en dus neemt het woningtekort alleen maar toe, aldus de belangenorganisatie.

Een „quick fix” is er volgens de VEH niet. Het Rijk en de gemeentes kunnen volgens de organisatie wel iets doen aan de dure bouwgrond. De prijs van bouwgrond maakt een groot deel uit van de totaalprijs van een nieuwbouwwoning. „Nu denken veel mensen: als ik kijk wat ik kan lenen en wil betalen voor een huis, kom ik niet uit. Dan lukt het niet.”