Elke twee uur rijdt een witte truck beladen met houtblokken rond het immense complex op het industrieterrein van de stad Detroit waar de fabrieken van The Big Three staan. Het hout is bestemd voor de stakers van Ford, General Motors en Stellantis het moederbedrijf van Chrysler. De stakers houden bij verschillende poorten de wacht om stakingsbrekers te weren. De vuurtjes houden hen warm.

De staking is georganiseerd door vakbond United Auto Workers (UAW), met 150.000 werknemers in de auto-industrie de grootte Amerikaanse vakbond. De eis die UAW op tafel heeft gelegd is een loonsverhoging van ten minste 36 procent in vier jaar, automatische prijscompensatie, betere pensioenvoorzieningen en een vierdaagse werkweek.

De bedrijven zeggen dat ze niet kunnen voldoen aan die eisen, omdat ze de komende jaren veel moeten investeren in de transitie naar elektrische auto’s. Wel boden ze alle drie een salarisverhoging van rond de 20 procent, maar zonder aangepaste arbeidsvoorwaarden zoals de werknemers eisen. „Zoals we al weken zeggen, gaan we niet eeuwig wachten op eerlijke contracten bij The Big Three”, zegt vakbondsleider Shawn Fain.

De staking is uniek in de geschiedenis. Nooit eerder legden de werknemers van The Big Three gelijktijdig het werk neer. Bij Ford was staken ook tientallen jaren taboe. Bekend is dat grondlegger Henry Ford bij dreigende stakingen knokploegen op de vakbondsleiders afstuurde.

„De angst voor de gevolgen van een staking zit er bij werknemers van Ford nog altijd goed in,” zegt historicus Jeremi Suri van de Universiteit van Texas in Austin. „Medewerkers van Ford weten dat de leiding er ook nu nog niet ervoor terugdeinst om hard in te grijpen.” Opvallend is dat al enkele dagen na het uitbreken van de huidige staking zeshonderd medewerkers zijn ontslagen als gevolg van de staking.

Tegelijk is het bijzonder dat juist Ford volgens vakbondsleider Fain het meest geneigd lijkt te zijn om tot een overeenkomst te komen. „Maar we zijn er nog niet,” voegt hij er aan toe. Die opstelling van Ford heeft er wel toe geleid dat de UAW vrijdag besloot de staking wel uit te breiden bij General Motors en Stellantis, maar niet bij Ford.

Als gevolg van dat opschalen staken inmiddels in totaal 19.000 medewerkers in 38 fabrieken, verspreid over twintig staten. Waarnemers zeggen dat de UAW de staking lang vol kan houden. De vakbond heeft 825 miljoen dollar (770 miljoen euro) in kas, waaruit stakende leden 500 dollar per week krijgen betaald. Als alle 145 duizend leden bij The Big Three het werk zouden neerleggen, kost dat de UAW 72,5 miljoen dollar per week. Pas na drie maanden tijd zou de oorlogskas dan leeg zijn.

President Biden wil dinsdag naar Detroit om zijn steun te betuigen aan de stakers. Daarmee wil hij zich ook verzekeren van de steun van de UAW. Deze vakbond heeft, in onderscheid met veel andere bonden, zich tot nu toe niet achter zijn kandidatuur gesteld. Het is voor het eerst in honderd jaar dat een president een bezoek brengt aan stakers.

Donald Trump is van plan woensdag naar Detroit te gaan. Hij heeft zich vorige week uitgesproken tegen de transitie naar elektrische auto’s en zegt dat de werknemers in de auto-industrie daardoor onderbetaald worden.