„Het is in de traditionele energiesector een taboe om te zeggen dat de vraag voor de drie fossiele brandstoffen, olie, gas en kolen, blijvend zal dalen”, schrijft Birol in een opiniestuk in de zakenkrant Financial Times. „Maar volgens nieuwe prognoses van het Internationaal Energie Agentschap komt er dit decennium een einde aan het tijdperk van schijnbaar ongenadig sterke groei, met aanzienlijke gevolgen voor de energiesector en de strijd tegen klimaatverandering. Het is voor het eerst dat dit decennium een piekmoment in zicht is voor iedere brandstof, eerder dan veel mensen verwachtten”, gaat Birol verder.

Zonnepanelen

Dat het „historische keerpunt” in de vraag naar fossiele brandstoffen nabij is, maakt het IEA onder andere op uit beleidsplannen die regeringen wereldwijd hebben opgesteld voor meer groene energie. Doordat steeds meer elektriciteit wordt opgewerkt met bijvoorbeeld zonnepanelen en windmolens, zou ook de piek in de uitstoot van broeikasgassen dichterbij komen.

Birol wijst daarnaast op structurele verschuivingen in de Chinese economie, waar de nadruk minder komt te liggen op de zware industrie. Verder nadert het einde van de hoogtijdagen voor olie, gas en kolen volgens het IEA eerder door de energiecrisis. Zo neemt Europa versneld afscheid van aardgas voor de productie van elektriciteit door de Russische inval in Oekraïne. Daarnaast nemen wereldwijd de investeringen in nieuwe kolenmijnen af en verwacht het IEA dat elektrisch rijden de vraag naar benzine zal drukken.

Tekort

Er is echter ook een keerzijde, waarschuwt Birol. Oliekartel OPEC+ stelt dat er in het vierde kwartaal van dit jaar zelfs een tekort op de oliemarkt kan ontstaan. Dit komt doordat met name Saudi-Arabië en Rusland hebben aangekondigd om tot het eind van dit jaar productiebeperkingen voor olie door te voeren om de prijzen te stutten. Saudi-Arabië zet nu door met zijn vrijwillige productieverlaging van een miljoen vaten per dag. Rusland verlaagt op zijn beurt de export van olie met 300.000 vaten per dag. Dit kan leiden tot het grootste tekort in meer dan tien jaar.

Risico’s

Aan de pomp zijn de stijgende olieprijzen te merken. Volgens consumentencollectief UnitedConsumers kruipt de adviesprijs voor benzine aan de Nederlandse pomp richting de 2,27 euro en voor diesel naar 2,040 euro.

Het is volgens Birol zaak om waakzaam te zijn voor acute energietekorten, waardoor investeringen in de toevoer van gas en olie nog nodig blijven. Maar het voorspelde keerpunt voor olie, gas en kolen maakt volgens hem wel duidelijk dat er economische en financiële risico’s zitten aan grote investeringen in fossiele brandstoffen.