Circa 3500 voorwerpen omvat de collectie van historicus Philippe Hondelink. Van speldendoosjes, een pen en een agenda tot een kassa en reclameborden, uit de periode 1896-2016. Samen doen ze de geschiedenis en de winkelervaring van het Nederlandse warenhuis V&D herleven. Hondelink heeft zijn verzameling geschonken aan het Openluchtmuseum in Arnhem.

Conservator Tim Smeets is blij met de aanwinst: „Deze unieke collectie V&D-objecten past heel mooi in het profiel van ons museum. Het zijn voorwerpen die gebruikt werden in het leven van alledag, die we voor een deel nog in huis hebben. Met deze bijzondere verzameling kunnen we laten zien hoe het warenhuis eruit zag, hoe dat ingericht was, hoe de mensen die er werkten eruit zagen, hoe het voelde om bij V&D te werken en welke cultuur er bij het warenhuis hoorde.”

Met collega’s is Smeets nu bezig de collectie in kaart te brengen en te registreren in het depot van het Openluchtmuseum. „Maar hoe mooi is het om de voorwerpen in de toekomst te tonen in het museum of in een tentoonstelling, zodat we kunnen laten zien wat het warenhuis precies was en welke rol het heeft gespeeld in de geschiedenis van het dagelijks leven in Nederland.”

De verwerving van Hondelinks verzameling geeft het museum de mogelijkheid om „het vertrouwde V&D-gevoel voor altijd te bewaren”, zegt Smeets. „De collectie bestaat uit voor ons allemaal bekende producten in de vertrouwde huisstijl van V&D en hun huismerken zoals Vendomatic en Vendex, in veelal originele verpakkingen. Vanaf de prille begintijd van het warenhuis tot het sluiten van de winkels in 2016.”

Zwagers

Vroom & Dreesmann was lange tijd de grootste warenhuisketen van Nederland. De rooms-katholieke zwagers Willem Vroom en Anton Dreesmann, beiden eigenaar van een manufacturenzaak, openden in 1887 hun eerste warenhuis aan de Weesperstraat in Amsterdam. Op het hoogtepunt had de keten ruim zeventig vestigingen door het hele land.

De warenhuizen verkochten onder meer kleding, schoenen, juwelen, horloges, brillen, cosmetica, speelgoed, boeken, kantoorbenodigdheden en delicatessen. Bij de grotere vestigingen kon men ook terecht voor brood en banket. De keten ging eind december 2015 failliet. Sinds 2018 is onder de naam V&D een webwinkel actief.

Bijna volledig

Philippe Hondelink werkte tijdens zijn studietijd op verschillende afdelingen in het V&D-filiaal in Groningen. Meer dan 35 jaar verzamelde hij alles wat met V&D te maken had. Zijn hele collectie heeft hij nu overgedragen aan het Openluchtmuseum.

Hondelink: „Rond het 100-jarig bestaan van V&D in 1987 ben ik begonnen met het verzamelen van alles wat met V&D te maken had. De voorwerpen kwamen op allerlei manieren in mijn bezit: via-via, bij het opruimen van zolders, door te struinen op rommelmarkten, op vrijmarkten tijdens Koninginne- en Koningsdagen, bij het geven van lezingen en via online verkoopwebsites. Inmiddels kan ik wel zeggen dat er weinig voorwerpen zullen zijn die niet in de collectie zitten. Ik ben blij en vereerd dat mijn uitgebreide verzameling nu in goede handen is, zodat het V&D-gevoel ook voor toekomstige generaties behouden blijft.”

Alledaagse

Het Nederlands Openluchtmuseum beheert een diverse collectie van ruim honderd gebouwen en circa 154.000 voorwerpen, waaronder boerenwagens, (landbouw)gereedschap, streekdracht, kleding, bordspellen en speelgoed. „Tezamen vormen zij een materieel archief van het dagelijks leven in Nederland”, aldus woordvoerder Udo Feitsma. „De collectie laat zien hoe mensen zich kleden, opgroeien en omgaan met zingeving en vrije tijd, werken en wonen. De focus ligt op het gewone, algemene en alledaagse. De V&D-verzameling sluit daar naadloos bij aan. V&D was het warenhuis van iedereen; jong en oud, arm en rijk. Het warenhuis is nu geen onderdeel van de Nederlandse winkelstraat meer, maar heel veel Nederlanders herkennen het logo en de producten nog steeds.”