„CPB berekent van alles de kosten maar van niets de waarde”, motiveert lijsttrekker Lilian Marijnissen de keuze van haar partij. De menselijke maat wordt volgens haar over het hoofd gezien in de rekenmodellen van het planbureau. „We hebben nu een ideeënstrijd nodig en geen boekhoudersdebat.”

De plannen voor de zorg van het SP komen bijvoorbeeld niet goed uit de verf in de rekensommen, zegt de politica. „Wij willen een ander zorgsysteem zonder concurrentie en besparen daardoor een hoop geld door onder andere minder bureaucratie. Maar dit past niet in het CPB-model.”

Marijnissen vindt het bovendien onterecht dat de cijferaars geen plannen doorrekenen die in strijd zijn met EU-wetten. Dat terwijl die volgens haar „onder druk” wel te veranderen zijn.

Een ander kritiekpunt is dat stimuleren om meer te werken altijd positief uitpakt in de modellen en minder werken negatief. Dat zit een goed politiek debat in de weg volgens de SP. „Met deze modellen was kinderarbeid nooit verboden, de 8-urige werkdag nooit ingevoerd, waren sociale zekerheidsvoorzieningen nooit ingesteld en was er nooit een AOW gekomen”, zegt Marijnissen.

DENK voert als hoofdreden aan om niet mee te doen met de doorrekeningen dat de situatie sinds de vorige doorrekening weinig is veranderd volgens de partij. „Het kabinet heeft nauwelijks grote beleidswijzigingen doorgevoerd sinds het aantreden”, zegt een woordvoerder. Bovendien zegt hij dat het „een zeer tijdsintensief traject” is voor een kleine fractie.

Het is een traditie dat politieke partijen hun plannen voor de verkiezingen door laten rekenen door het CPB. De deelname is vrijwillig en partijen gaan niet altijd op het aanbod in. Zo laat ook de BoerBurgerBeweging (BBB) haar programma niet doorrekenen, omdat dit te veel tijd zou kosten voor de jonge partij. De PVV en Partij voor de Dieren (PvdD) hebben de afgelopen jaren ook steevast bedankt.