‘Amish van Azië’: Internet? Nee, dank u
Van wereldwijding hebben de meeste Baduy vermoedelijk nog nooit gehoord. Van wereldmijding des te meer. Toen de Indonesische regering hun leefgebied wilde opstuwen in de vaart der volkeren en hen voorzag van internet, klommen leiders van de inheemse stam in de pen. Ze hoefden deze nieuwlichterij niet. Wat zit er achter deze afwijzing?
De Baduy worden wel de Amish van Azië genoemd. Hoewel deze bijnaam niet slecht is gekozen, moet één misverstand uit de weg worden geruimd: het gros van de Baduy is geen christen, maar hangt de godsdienst Sunda Wiwitan aan.
De bevolkingsgroep woont in de streek Lebak, in de provincie Banten op het Indonesische eiland Java. Lebak is bekend van Multatuli’s boek ”Max Havelaar”. De gemeenschap telt zo’n 27.000 mensen die verspreid wonen over 65 dorpen. Binnen de stam is een strikte scheiding tussen een binnenste (Baduy Dalam) en een buitenste groep (Baduy Luar), hoewel er ook bronnen zijn die spreken van een driedeling.
De godsdienst schrijft voor dat Baduy moeten leven als kluizenaar. De stam ziet zijn oorspronkelijke leefomgeving als heilige grond. Het is hun taak om dit gebied van circa 5000 hectare, het zogenoemde adat-land, te beschermen. Een van de belangrijkste leerstukken van de Sunda Wiwitan is het concept van ”geen enkele verandering”. Of, zoals een spreekwoord van de Baduy luidt: „Het lange mag niet worden ingekort, het korte mag niet worden verlengd.” Wie toch veranderingen omarmt, riskeert verbanning.
Het afwijzen van de moderniteit door de Baduy doet denken aan de Amish in Noord-Amerika, vandaar hun bijnaam. De mate waarin moderniteit afgewezen wordt, markeert tevens het verschil tussen Baduy Dalam en Baduy Luar: de eersten –woonachtig in de kerndorpen Cikeusik, Cibeo en Cikartawarna– gaan hierin het verst.
Het versmaden van moderne verworvenheden brengt Baduy zo nu en dan in conflict met de buitenwereld. Zo ook de jongste twist. In het kader van een overheidsinitiatief om achtergebleven regio’s te voorzien van 4G plaatste de regering in hun omgeving zendmasten. Op 1 juni lieten stamhoofden de autoriteiten van Lebak weten dat de Baduy Dalam hiervan niet gediend zijn. Ze willen dat hun kerndorpen afgesloten worden van het wereldwijde web om te voorkomen dat de online wereld een „negatieve invloed” heeft op hun jeugd.
Het ministerie van Communicatie en Informatie zei maandag tegen The Jakarta Post gehoor te willen geven aan de wens van de Baduy Dalam. „We zullen hun wens inwilligen om hun traditie, waarden en lokale wijsheid te beschermen tegen de golf van modernisering.” Volgens experts moet de stam zich niet rijk rekenen. Ook zonder internet kunnen mobiele netwerken gebruikt worden voor communicatie.
Voor televangelisten betekent dit goed nieuws: zo blijft er toch een manier om de gesloten Baduy te bereiken. Het is onduidelijk of deze ruimte wordt benut. Wel bekend is dat er in het verleden Baduy christen zijn geworden. Joshua Project, een onderzoeksinitiatief dat etnische bevolkingsgroepen met de „minste volgelingen van Christus” in kaart wil brengen, schat het percentage op 0,02 procent.