Rivaliserende krijgsheren in Sudan willen macht, geen vrede

Maandagavond ging er een nieuw bestand in, dat anders moest zijn dan de eerdere. De bemiddelaars tussen de beide kemphanen, Saudi-Arabië en de Verenigde Staten, benadrukten dat er dit keer ook daadwerkelijk op naleving zal worden toegezien. Het bestand hield het in ieder geval beter dan de eerdere. Dinsdag was het volgens inwoners van Khartoem relatief rustig in de stad, voor het eerst in vijf weken. Maar helemaal vredig was het de afgelopen week zeker niet. In Khartoem en omliggende steden kwam het op verschillende plekken ‘gewoon’ weer tot gevechten. Ook uit de westelijke regio Darfur kwamen berichten van geweld. De Sudanese Medische Vereniging bevestigde woensdagavond in een Facebookbericht dat er ook deze week weer nieuwe slachtoffers zijn te betreuren als gevolg van gevechten. Er zijn volgens de officiële cijfers van de artsenvereniging inmiddels 865 burgerdoden gevallen en meer dan 3600 gewonden. Meer dan een miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen, van wie 320.000 het land hebben verlaten. De meesten zochten een veiliger heenkomen in Egypte, gevolgd door Tsjaad en Zuid-Sudan. De moeizame besprekingen tussen de rivaliserende generaals Abdel Fattah al-Burhan en Mohamed Hamadan Dagalo (alias Hemedti) stemmen weinig hoopvol voor de toekomst. Vlak voordat het bestand maandagavond inging, liet Hemedti op de radio weten dat zijn troepen zich niet zullen terugtrekken „totdat we deze coup voltooid zullen hebben”. Een diplomatiek akkoord lijkt daarom niet binnen handbereik. Sowieso zullen beiden zoveel mogelijk macht en invloed proberen veilig te stellen voordat ze overgaan tot het sluiten van een akkoord. Tot die tijd is de wil tot vrede er simpelweg niet. Het roept de vraag op of bemiddelaars er wel verstandig aan doen eerst en vooral met deze generaals te praten. Critici stellen dat de focus veel meer op burgerpartijen moet liggen. Het is kritiek die niet alleen de huidige situatie raakt, maar een diplomatieke praktijk van decennia, in allerlei conflicten. De internationale gemeenschap brengt in de regel de aanstichters van de onrust om tafel en probeert vervolgens tot een oplossing te komen. Het gevolg is dat de inzet van geweld lucratief wordt, omdat het je een plek aan de onderhandelingstafel geeft en je daarmee macht kunt veiligstellen. Critici stellen dat deze houding ook recent in Sudan tot brokken heeft geleid. In de aanloop naar de escalatie van het conflict op 15 april zijn alle diplomatieke kaarten gezet op Burhan en Hemedti, ondanks meerdere alarmsignalen die hun betrouwbaarheid ter discussie stelden. Jeffrey Feltman, de Amerikaanse oud-gezant voor de Hoorn van Afrika, stelde onlangs dat de Amerikanen dit bestempelden als een „realistische benadering”. „We zagen onszelf als pragmatisch. Achteraf moet je zeggen dat wensdenken een meer accurate omschrijving is.” Het zijn dure lessen, die moeizaam geleerd worden en die zeker nog lastiger in praktijk zijn te brengen.

Rivaliserende krijgsheren in Sudan willen macht, geen vrede

Buitenland | buitenlandse zaken

RD.nl in uw mailbox?