Het is al langer bekend dat de Nederlandse jeugd de laatste jaren meer moeite heeft met lezen. De Onderwijsinspectie stelde dit eerder vast in een rapport. Dit nieuwste onderzoek toont ook aan dat de leesvaardigheid in Nederland harder omlaaggaat dan in andere vergelijkbare landen. Bij de vorige meting in 2016 scoorden Nederlandse leerlingen in groep 6 nog beter dan het internationale gemiddelde. In de laatste meting van 2021 presteren ze gemiddeld.

Leerlingen moesten voor dit onderzoek twee teksten lezen en daar vragen over beantwoorden. Deze keer moesten ze dat doen in het voorjaar van 2021, vlak na de tweede schoolsluiting. Dat is een deel van de verklaring, maar niet de enige, vermoeden de onderzoekers.

Op Nederlandse scholen wordt vaak met kortere teksten gewerkt. Daardoor hebben leerlingen waarschijnlijk meer moeite met de langere teksten (tussen vijfhonderd en duizend woorden) die ze voor dit onderzoek moesten lezen. Het lijkt erop dat ze moeite hebben om lang de concentratie te behouden. Ook waren ze niet gewend aan de open vragen die ze moesten beantwoorden over de teksten.

Onderwijsminister Dennis Wiersma zegt in reactie op het rapport dat zijn ministerie miljarden heeft uitgetrokken om door corona veroorzaakte achterstanden in te halen. Maar dat is geen reden de resultaten te „bagatelliseren”, schrijft de minister in een Kamerbrief. In de verslechterde positie vergeleken met andere landen ziet hij bewijs dat er meer aan de hand is. De bewindsman hoopt dat een recent aangekondigd plan om de basisvaardigheden te verbeteren hierbij zal helpen. Wiersma voelt zich „onverminderd gemotiveerd” om de leesvaardigheid te verbeteren.