Is het koolzaad of raapzaad?
Een lust voor het oog, die gele bloemen in de berm langs de weg. De A27 tussen de knooppunten Everdingen en Gorinchem bijvoorbeeld ligt er deze weken heel fleurig bij. „Prachtig hè, dat koolzaad”, hoor je automobilisten zeggen. Maar klopt dat wel? Nee dus.
Het gaat daar om raapzaad, geen koolzaad. Het zijn twee broertjes uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae). Het verschil is amper te zien. Bij raapzaad zijn de bladeren stengelomvattend, bij koolzaad niet. Zo zijn er nog enkele kleine verschillen.
Vaak kun je aan de plek wel zien om welke soort het gaat. Koolzaad is een landbouwgewas, terwijl raapzaad van oorsprong een inheemse wilde plant is. Als er koolzaad- akkers in de buurt zijn, is de kans groot dat de bloeiende bloemen in de berm ook koolzaadplanten zijn. Het zaad waait gemakkelijk van de akker naar de berm.
Als er geen koolzaadvelden in de buurt zijn, is de kans groot dat het gele spul in de berm raapzaad is. Dat komt uit zichzelf uit de grond en wordt dus in principe niet gezaaid. Sterker nog, agrariërs zien het vaak als een ongewenste plant omdat ze bang zijn dat het raapzaad overwaait naar landbouwpercelen en daar schade veroorzaakt. Voordat het zaad rijp is, worden de bermen met raapzaad daarom vaak al gemaaid.