Ormel: „De Tweede Kamer zendt geen militairen uit per motie. Wij hebben altijd gezegd dat een gefaseerde afbouw in Irak militair technisch mogelijk moet zijn én dat er voldoende draagvlak voor moet zijn. Het kabinet heeft op ons verzoek het besluit heroverwogen, maar als het kabinet geen gefaseerde afbouw wil, dan is er voor het CDA onvoldoende draagvlak. Dat is een constatering en daar moeten we ons bij neerleggen."

Daarmee ontvalt elke mogelijkheid op een Kamermeerderheid voor een langer verblijf in Irak. Voorstander van verlenging zijn nu alleen nog de VVD en de SGP. CDA–fractievoorzitter Verhagen gaf het debat over een verlenging eind december een nieuwe dimensie door te stellen dat Nederland „nu niet zomaar de biezen kan pakken" en rekening moet houden met de Amerikaanse en Britse bondgenoten, die graag willen dat Nederland in Irak blijft.

Ormel stelde daarna een gefaseerde beëindiging gedurende enkele maanden voor, iets waar ook CDA–minister Bot (Buitenlandse Zaken) openlijk over sprak. Premier Balkenende, Bot en minister Kamp (Defensie) hakten maandag echter de knoop door: vertrekken per 15 maart.

De VVD toonde zich zeer teleurgesteld over het CDA. „Wat is het woord van Verhagen waard", vroeg Kamerlid Van Baalen zich woensdag af. Ook de LPF verweet hij te „grossieren in vaagheden". De PvdA, D66 en de VVD zijn tenminste altijd duidelijk geweest, aldus Van Baalen: PvdA en D66 tegen verlenging, de VVD voor.

De drie grote partijen zijn nog verdeeld over eventuele nieuwe militaire missies. PvdA en VVD voelen er in beginsel wel voor een bataljon mariniers ter ondersteuning van de parlementsverkiezingen naar Afghanistan te sturen, iets wat minister Kamp eerder deze week „zeker denkbaar" noemde. Het CDA wil eerst een „zorgvuldig kabinetsbesluit" afwachten.

Ook een Nederlandse bijdrage aan een vredesmacht in Sudan is nog zeer onzeker. Volgens VN–gezant Pronk is een VN–macht van 10.000 militairen nodig om het vredesakkoord in het zuiden van Sudan te bewaken. PvdA’er Koenders wil nog liever dan naar Afghanistan militairen naar Sudan sturen. Hij zal het kabinet vragen serieus de mogelijkheden voor een bijdrage te onderzoeken. „Het is tijd dat Nederland weer eens meedoet aan een VN–missie. Een meerderheid van de Kamer wil betrokken zijn in Afrika en een missie in Sudan kan vele mensenlevens sparen", aldus Koenders.

Maar veel steun krijgt hij niet. De VVD vindt Sudan een zaak voor de Afrikaanse Unie, de NAVO en de Europese Unie moeten hoogstens in de vorm van logistiek ondersteuning bieden. Ook het kabinet stond tot nog toe op het standpunt dat het niet verstandig is dat Europese militairen op de grond in Sudan aanwezig zijn. CDA’er Ormel stelt dat Nederland prioriteiten heeft gesteld bij het uitzenden van troepen. „En die prioriteiten liggen bij Irak en Afghanistan. Een bijdrage in Sudan is nu niet aan de orde."