Geen zorgen, tegoed op bankrekening is veilig
De onrust lijkt wat weg te ebben, maar na de turbulentie rond enkele banken in de voorbije weken zit de schrik er toch wel in en stelt menigeen de vraag: hangt er een nieuwe financiële crisis in de lucht?
De herinneringen aan 2008 komen boven. Het faillissement van Lehman Brothers luidde destijds de wereldwijde malaise in. In de maanden ervoor raakten al enkele andere branchegenoten, waaronder Northern Rock en Bear Stearns, in moeilijkheden. Het waren achteraf gezien voortekenen van de grote klap. Duidt het einde van Silicon Valley Bank (SVB) en Credit Suisse op een parallelle ontwikkeling?
Bij laatstgenoemde concerns hebben we weer ervaren dat een bankrun razendsnel naar de ondergang leidt. In ons land zagen we dat in 2011 bij DSB. Als klanten massaal hun tegoeden opvragen, is daar geen enkele speler tegen bestand. Banken beschikken nu eenmaal niet over voldoende kasvoorraad om alle ingelegde middelen gelijktijdig terug te betalen. Zij halen spaarcenten op en zetten een veelvoud daarvan uit in kredieten. Dat is als geldscheppende instelling hun werk.
Na de vorige crisis zijn de kapitaalvoorschriften aangescherpt. De financiële bedrijven dienen hogere buffers aan te houden. Hier en daar horen we een pleidooi voor verdere verzwaring van die eisen. Dat zou uiteraard de risico’s verkleinen, maar als door wat voor oorzaak ook het vertrouwen wegvalt, is het wat betreft de reserves nooit genoeg.
Toezichthouders spraken de afgelopen tijd geruststellende woorden. De sector verkeert in een veel betere positie dan in 2008, benadrukten zij; en dat klopt. Centrale banken gaven aan dat zij klaar staan om indien nodig liquiditeitssteun te verlenen. Maar ja, als beleidsmakers kun je moeilijk anders. Zaaien zij twijfel, dan roepen zij een reactie op met mogelijk dramatische gevolgen. In het geval van Credit Suisse publiceerden de Zwitserse autoriteiten vlak voor het weekend waarin zij de redding regelden nog een verklaring waarin zij wilden doen geloven dat er niks ernstigs aan de hand was.
Elke crisis is anders. De huidige omstandigheden verschillen van die van vijftien jaar geleden. Toen begon het in de VS met huiseigenaren die door de stijgende rente hun verplichtingen niet langer konden nakomen. Verstrekkers van de zogenoemde rommelhypotheken verhandelden die leningen tot ver voorbij de landsgrenzen. Bij tal van banken stonden er pakketten op de balans, waardoor er een sneeuwbaleffect optrad. De onderlinge verwevenheid was groot. De problemen bij SVB en Credit Suisse daarentegen hadden niets met elkaar te maken. Er is vandaag de dag niet een factor die meerdere banken bedreigt. Dat geeft hoop op een goede afloop.
Toch blijft het afwachten hoe het verder zal gaan. Niemand die het weet. Crises laten zich meestal niet voorspellen. Uit een vergelijking met 2008 kunnen we geen conclusies trekken, bezwerende uitspraken van officiële zijde zijn van weinig betekenis. Er is wel één zekerheid: tegoeden tot 100.000 euro per persoon per bank zijn door het depositogarantiestelsel gewaarborgd. De meeste mensen hoeven zich daarom geen zorgen te maken. Het geld op hun rekening(en) is veilig.
De auteur is oud-redacteur economie van het RD.