Blair geschokt door beelden van mishandelde Irakezen
De Britse premier Tony Blair heeft woensdag geschokt gereageerd op beelden van Britse militairen die Iraakse gevangenen mishandelen en seksueel vernederen. De regeringsleider sprak ten overstaan van het Lagerhuis zijn afschuw uit over de foto’s die dinsdag opdoken bij een krijgsraad tegen Britse militairen. „Iedereen vindt die foto’s schokkend en afschuwelijk en er zijn simpelweg geen andere woorden voor om ze te omschrijven”, zei Blair. Hij benadrukte wel dat het merendeel van de Britse militairen in Irak zich eervol en goed heeft gedragen. Misdragingen zullen niet getolereerd worden, maar leiden tot vervolging.
„Het verschil tussen een democratie en een tirannie is niet dat in een democratie geen slechte dingen gebeuren, maar dat in een democratie wanneer die slechte dingen gebeuren mensen worden gepakt en verantwoordelijk worden gesteld. En dat is wat er gebeurt in ons rechtssysteem”, zei hij verder.
De advocaten van de van mishandeling verdachte militairen stelden woensdag dat hun cliënten slechts orders hebben opgevolgd. Volgens een plan met de codenaam Ali Baba zouden de soldaten opdracht hebben gekregen Iraakse plunderaars hard aan te pakken als afschrikwekkend voorbeeld.
De zaak doet sterk denken aan het schandaal rond de Abu Ghraib–gevangenis bij Bagdad, waar Amerikaanse soldaten zich schuldig maakten aan foltering van gedetineerden. Ook zij beriepen zich op orders van hogerhand. Dat schandaal schokte eveneens de wereld en bracht het toch al niet zo beste Amerikaanse imago in vooral de Arabische wereld een gevoelige klap toe.
De oppositie voelde Blair woensdag aan de tand over het schandaal. De leider van de Conservatieven, Michael Howard, noemde de hele affaire „een schande voor het land” die niet representatief is voor „het karakter van onze strijdkrachten”. De leider van de Liberaal–Democraten Charles Kennedy, voorspelde dat de foto’s van de mishandelingen het werk van de Britse troepen in het Arabische land er bepaald niet gemakkelijker op zullen maken. Zijn partij was van het begin af aan fel gekant tegen de oorlog in Irak.
De Britse troepen zijn gelegerd in de regio rondom Basra, in het relatief rustige zuiden van Irak. Londen heeft zich tot dusver gedistantieerd van de aggressieve aanpak van de Amerikanen. De Britse militairen patrouilleren vaak zonder bepantsering en onderhouden over het algemeen redelijk goed contact met de lokale bevolking.
Militaire deskundigen denken echter dat het mishandelingsschandaal hier verandering in zal brengen. Volgens analist Charles Heyman, van het toonaangevende Britse defensietijdschrift Jane’s Defense Weekly, zal het werk van de Britse soldaten er zeker moeilijker en gevaarlijker door worden.
Volgens Heyman is het nog te vroeg om te stellen dat het om een aantal geïsoleerde gevallen gaat, zoals Blair en de stafchef van het Britse leger Michael Jackson hebben benadrukt. „We vermoeden dat het verhaal weleens groter zou kunnen zijn”, aldus Heyman.
