Kaag over politieke aardverschuiving: we hebben geen oogkleppen op
De politieke aardverschuiving bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten vraagt van het kabinet om een „grondige analyse en reflectie”, zei vicepremier Sigrid Kaag tijdens de wekelijkse persconferentie. De coalitie heeft op gevoelige dossiers zoals stikstof en asiel ambities vastgesteld, en „die kant willen we op”, zei Kaag. „Maar we hebben geen oogkleppen op en blijven oog houden voor de veranderde omstandigheden.” De komende tijd zal de balans tussen die twee steeds in de gaten gehouden moeten worden.
Op uitnodiging van premier Mark Rutte gaan de vicepremiers Kaag, Wopke Hoekstra en Carola Schouten dinsdagavond een eerste gesprek aan om de verkiezingsuitslag te duiden. De vraag die voor het kabinet centraal staat, is wat de onvrede en het onbehagen in het land voedt, zei ze.
„Vanuit deze analyse gaan we verder met de grote dossiers waar we nu aan werken”, zei Kaag. „Het kabinet staat voor belangrijke en lastige vraagstukken.” Ze noemde het stikstofdossier, „maar er liggen ook grote opgaven op het gebied van woningbouw, asiel en klimaat”. Dat zijn „stuk voor stuk taaie en complexe dossiers, die soms al jarenlang spelen” en waarbij eenvoudige maatregelen „helaas niet volstaan”.
De kiezer heeft bij de Statenverkiezingen van vorige week een „democratisch signaal” afgegeven. De uitslag, met het verlies voor de coalitiepartijen en de monsterzege van de BoerBurgerBeweging, is volgens Kaag niet alleen veroorzaakt door de onvrede over het stikstofdossier. „De uitslag lijkt ook een diepere en meer gelaagde achtergrond te hebben.”
Kaag refereerde daarbij onder meer naar onderzoeken van onder andere het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) waaruit blijkt dat mensen grote ongelijkheid ervaren. Ook is sprake van een afnemend politiek vertrouwen „terwijl grote vraagstukken waar we voor staan nog niet zijn opgelost of niet snel kunnen worden opgelost”, zei de vicepremier. Daarnaast is het dagelijks leven van mensen sinds de coronalockdowns „niet meer genormaliseerd zoals we zouden willen”. Maar ook de oorlog in Oekraïne en de gestegen prijzen ontwrichten en treffen velen in hun bestaan. Dat alles raakt de beleving van zekerheid in onzekere tijden, zegt Kaag.