Historicus: BBB lijkt stabieler dan andere ‘groeipartijen’
Stort de BoerBurgerBeweging straks in rap tempo in, zoals eerder bij Forum voor Democratie en de Lijst Pim Fortuyn is gebeurd? Volgens parlementair historicus Bert van den Braak zal dat meevallen.
„Als je kijkt naar de kandidaten die ze voor de Eerste Kamer hebben, zitten daar veel serieuze mensen bij. Die stellen wat voor.” De BBB en haar partijleider Caroline van der Plas komen „wat stabieler en iets realistischer” over.
De BBB deed zelf ook niet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar, om te focussen op de kandidatenlijsten voor de Provinciale Statenverkiezingen. Die verkiezingen won de partij overtuigend, wat er mogelijk toe leidt dat ze de (gedeelde) grootste worden in de senaat. Op die lijst staan veel oud-politici van andere partijen, onder wie lijsttrekker Ilona Lagas (eerder wethouder voor de VVD), en Gert-Jan Oplaat op nummer drie, eerder Tweede Kamerlid voor de VVD.
De vertrouwenscommissie van de BBB die zich met de profielschets voor de Eerste Kamer bezighield, benadrukte vooral het belang van een „stabiele, betrouwbare fractie”. Bij de LPF zaten volgens Van den Braak ook „veel avonturiers”.
Volgens Van den Braak zijn er wel gelijkenissen tussen de opkomst van BBB en die van FVD in 2019. Kiezers denken veelal: „Laten we die eens een keer de kans geven”. Daarnaast haalden beide partijen juist bij de Provinciale Statenverkiezingen een heel goed resultaat. Bij dat soort verkiezingen stappen kiezers makkelijker even over naar een andere partij, schetst Van den Braak, omdat het niet direct om de formatie van een regeringscoalitie gaat. „Kiezers zijn natuurlijk sowieso heel wispelturig.”
„Naast de winst van BBB en de nederlaag voor de regeringspartijen valt de complexiteit van de uitslag op”, zegt Van den Braak verder. „Het vormen van colleges in de provincies zal lastig worden, omdat BBB nauwelijks valt te negeren. Als dat gebeurt, schieten andere partijen zichzelf immers vast in de voet.” Aan de andere kant zal het lastig zijn om compromissen te sluiten met de partij van Van der Plas op het gebied van stikstof. „Minder vergaande maatregelen op dat terrein zullen op verzet stuiten van partijen ter linkerzijde, maar ook de juridische houdbaarheid is dan in het geding.”
Ook op nationaal niveau kan dat problemen opleveren. Als het kabinet aanklopt bij BBB en de conservatieve partij JA21, zal dat „vrijwel zeker tot een botsing met D66 leiden”. Die progressieve regeringspartij wil juist dat er snel veel minder stikstof wordt uitgestoten. Het brengt de coalitie al met al in een uiterst moeilijk pakket: „Zowel doormodderen met het kabinet als verkiezingen kunnen tot bestuurlijke stagnatie leiden”, zegt Van den Braak. Het ziet er volgens hem naar uit „dat we een hoogst instabiele en onzekere politieke toekomst tegemoet gaan”.