Veel zin om te reageren heeft CDA-lijsttrekker en gedeputeerde Peter Drenth om half één niet. „Nog maar drie gemeenten zijn er binnen: Winterswijk, Maasdriel en Rozendaal. We moeten weer naar stemcomputers, dan is de uitslag eerder duidelijk. Vanavond kwam ik al binnen met de wetenschap dat ik niet met winst de deur uit zou gaan, maar ik moet echt meer uitslagen zien. Deze drie zijn niet maatgevend. Wat doen andere gemeenten in de Achterhoek, hoe gaat het in FoodValley, in Ede-Barneveld?

Van een CDA-afstraffing wil Drenth niet spreken: „Dat gaat me echt veel te snel. Kijk maar naar Noord-Holland. Het is niet alleen een boerenvraagstuk. De kiezers uiten een gevoel van onbehagen en ongenoegen. Het is een signaal: Hoe leven we samen in dit land?” Is Drenth, die als gedeputeerde in Gelderland zocht naar balans tussen natuur en landbouw, persoonlijk teleurgesteld dat zijn inzet niet is beloond? „Het CDA heeft oog voor het platteland, daar hebben we veel voor gedaan en dat blijven we doen.”

Rozendaal is ook deze keer in Gelderland de eerste gemeente die uitslagen meldt, zij het pas net voor middernacht. De VVD verliest fors, 9 procent, maar is met 26,2 procent nog steeds de grootste. BBB pakt 8,9 procent. Een half uur later is Winterswijk de tweede gemeente met een uitslag. VVD en CDA zijn er gehalveerd; de christendemocraten meer dan dat. De BBB blijkt veruit de grootste, met 39,45 procent. BBB’ers juichen luid. „Een prachtige uitslag, daar willen we er nog wel een paar van”, roept iemand. „In het begin van de campagne rekenden we op zeven of acht zetels. Het worden er waarschijnlijk meer dan tien”, verwacht BBB-lijsttrekker Rik Loeters uit Didam. „Dus zijn we de grootste en is het initiatief voor een nieuw college aan ons.”

Breekpunten

De uitslag van Voorst onderbreekt de lijsttrekker. BBB pakt daar 40,1 procent van de stemmen. Loeters neemt nieuwe felicitaties in ontvangst. „Ons verkiezingsprogramma ligt op tafel”, zegt hij even later. „Het wordt samenwerken met andere partijen, zo gaat dat al in Gelderland en Peter Drenth is een goede bestuurder. We hebben wel twee breekpunten: geen gedwongen uitkopen van boeren en 2035 als jaar voor de stikstofdoelen.”

Ook SGP-voorman Klaas Ruitenberg vindt het te vroeg voor een reactie. „Maar men kan bij de collegeonderhandelingen niet om de BBB heen. Als de VVD samen wil met GroenLinks en Partij van de Arbeid, is er zelfs met D66 erbij nog geen meerderheid. De BBB komt in Gedeputeerde Staten, dat is voor mij helder.”