De parlementaire enquêtecommissie concludeerde eind vorige maand dat de veiligheid van Groningers in het gaswinningsdossier decennialang ondergeschikt was aan financieel-economische belangen. Er is sprake van een „ereschuld” aan de inwoners van het gebied waar grote schade ontstond door de talloze aardbevingen die de gaswinning veroorzaakte.

Ook over de rol van Rutte was de commissie zeer kritisch. De premier onderschatte lange tijd de ernst en urgentie van de aardbevingsproblematiek. Toen hij die wel inzag, bood hij excuses aan maar daar schoten de Groningers uiteindelijk niets mee op. Rutte wekte wel verwachtingen maar heeft „niet het verschil gemaakt”, aldus de commissie.

Een voorstel van SP-Kamerlid Sandra Beckerman om al eerder een debat te voeren over een oplossing voor Groningers die nu in moeilijkheden zitten, bijvoorbeeld doordat zij verwikkeld zijn in procedures tegen de Staat, haalde het niet. Een groot deel van de oppositie steunde haar verzoek maar de regeringspartijen niet.

Het kabinet heeft zich tot dusver beperkt tot een korte reactie van verantwoordelijk staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw), die de bevindingen in het rapport „heel ernstig” noemde. Rutte wilde er op de dag van de presentatie weinig over zeggen, naar eigen zeggen omdat hij vond dat het die dag niet over Den Haag maar over Groningen moest gaan.

De conclusies van de enquêtecommissie zijn „hard binnengekomen”, wilde Rutte wel kwijt. Wanneer het kabinet met een uitgebreidere reactie komt op het eindrapport, kon hij nog niet zeggen.