De Venetianen zijn gewend aan hoog water. Gemiddeld veertig keer per jaar moeten ze hun kaplaarzen uit de kast halen en samen met duizenden toeristen over een metershoge loopbrug van planken lopen om geen natte voeten te halen. Soms kan het water wel een meter stijgen. Dat het water voor de gelouterde Venetianen toch verrassingen in petto kan hebben, is de afgelopen dagen gebleken, nu de stad te maken heeft met te láág water. Er is geen sprake van zomaar eb. In de kanalen, die in open verbinding staan met de zee, stond het water begin deze week maar liefst 75 centimeter onder zeeniveau.

Het lage water stelt de stad mogelijk voor nog grotere problemen dan hoog water. Door de lage waterstand is elk vervoer over water onmogelijk. Dat is geen sinecure. De boot is immers het enige vervoermiddel in de lagunestad. Het water staat zo laag, dat boten kunnen stranden op de bodem. Een romantische vaart in een gondel zit er deze dagen niet in. Het lukt de ”gondoliere” eenvoudigweg niet zijn riem te gebruiken om vooruit te komen. De gondeliers staan nu werkeloos bij hun boten, die afgemeerd liggen bij de Rialtobrug en het San Marcoplein.

Wie er onverhoopt toch op uit zou willen, vergaat sowieso de lust, omdat in de kanalen eigenlijk niet meer staat dan een blubberige massa. Ook de ”vaporetti”, de boten die het openbaar vervoer over het water onderhouden, liggen aan de wal. Hetzelfde geldt voor de boten die de winkels bevoorraden. De varende ambulances en de politieboten liggen eveneens werkeloos aan de kant. En wat te denken van de schuiten die het huisvuil afvoeren?

Het lage waterpeil is veroorzaakt door een sterk hogedrukgebied, dat het noorden van Italië in zijn greep heeft. Daarbij komt dat een sterke noordwestelijke wind het water in de Adriatische Zee opstuwt naar het zuiden, waardoor het water in de lagune naar zee stroomt, in plaats van andersom.

Het is volgens de Italiaanse pers een uitzonderlijke toestand, die sinds mensenheugenis niet meer is voorgekomen. Het toont des te meer de noodzaak aan van de bouw van de zogenaamde Mozesdam, een stormvloedkering die na tientallen jaren van politiek touwtrekken sinds kort in aanbouw is.

De dam, die mobiel is, wordt gebouwd in de drie engten die de lagune en de zee met elkaar verbinden. Bij hoog water zullen de damwanden -die normaal op de bodem rusten- omhoog worden gebracht. Weinigen konden vermoeden dat de dam ook nuttig werk kan doen bij laag water. Als het water de neiging heeft terug te stromen naar de zee, zouden de damwanden kunnen worden opgericht, zodat het water niet weg kan.

Maar goed ook, want Venetië zonder gondels kan toch eigenlijk niet.