Enkele jaren geleden publiceerde Trouw het artikel ”Drietalige diensten komen veel voor onder het groeiend aantal oosters-orthodoxen”, waarin het groeiende aantal oosterse christenen in Nederland benadrukt werd. De 75.000 recent opgevangen Oekraïense vluchtelingen dragen hieraan bij. Oosterse christenen zijn vergeleken met andere gemeenschappen vaak minder politiek betrokken. We zien bijvoorbeeld meer Kamerleden en raadsleden met een Marokkaanse of Turkse achtergrond dan met een Georgische, Roemeense of Griekse. Het is aan het CDA om vanuit het christendemocratische gedachtegoed de eerste stap te zetten om actief met deze groep in gesprek te gaan en zich te verdiepen in zijn rol in de maatschappij.

Gedeelde waarden

Om het overzichtelijk te houden, zal ik ”oosterse christenen” als categorische term gebruiken voor de Armeense, Bulgaarse, Griekse en andere gemeenschappen met een overwegend oosters-orthodoxe of oriëntaals-orthodoxe aanhang in Nederland. Wat in de jaren 70 begon met een migratiestroom van Griekse en Armeense gastarbeiders is, volgens het CBS, uitgegroeid tot ongeveer 46.000 Roemenen, 40.000 Armeniërs en 31.000 Grieken, om enkele groepen te noemen. Hieraan zien we hoe groot deze gemeenschappen zijn geworden.

Op hoofdlijnen delen christendemocratische partijen en deze gemeenschappen dezelfde waarden. Vanuit mijn eigen opvoeding in een Grieks huishouden (h)erken ik de volgende kernwaarden: de waarde van het gezin, cultureel en religieus erfgoed en arbeid. Verantwoordelijkheidsgevoel is wat deze drie verbindt. Deze waarden vergemakkelijken de maatschappelijke participatie voor deze gemeenschappen.

Verder is het belangrijk dat we ons realiseren dat voor deze gemeenschappen politieke participatie veel meer betekent dan alleen representatie. Het gaat om onderdeel zijn van de westerse wereld, het beschermen van recent verkregen democratische rechten en erkenning van de rol die deze gemeenschappen hebben gespeeld in de Nederlandse en westerse samenleving. Zoals Huta Salia, politiek adviseur van de Georgische ambassade in Nederland, vertelt: „Soms vergeten we dat dezelfde fundamentele democratische waarden ten grondslag liggen aan de Europese identiteit. De westerse landen zijn erin geslaagd die waarden naar voren te brengen, terwijl de Oost-Europeanen het nog steeds moeilijk hebben. Daarom is de aanwezigheid van Oost-Europese minderheden in westerse democratieën cruciaal. Het is het bewijs dat de westerse wereld, met al haar macht, openstaat voor de redding en bevrijding van het oosten. Die bevrijding is een sleutel tot de ware eenwording van Europa. En alleen met die eenwording is er toekomst voor Europa.”

Erkenning

Vanuit het concept van publieke gerechtigheid en gespreide verantwoordelijkheid is het belangrijk dat deze gemeenschappen actiever betrokken worden en zich meer verbinden met zowel de Nederlandse als de Europese identiteit.

Maatschappelijke co-existentie –het idee dat diverse gemeenschappen in harmonie samenleven– is alleen mogelijk door meedoen in het maatschappelijke en politieke veld. Erkenning van deze gemeenschappen in de samenleving is de eerste stap: wat maakt deze gemeenschappen uniek en hoe zijn ze geworteld in de samenleving? Gebrek aan erkenning leidt tot vervreemding, wat samenleven moeilijker maakt. Dit hebben we in het verleden vaak genoeg gezien. In 2017 zagen we in Rotterdam duizenden Turkse Nederlanders op de Erasmusbrug rellen als steunbetuiging aan het referendum dat president Erdogan meer macht zou geven. Dit waren vooral jonge Turkse Nederlanders uit families die al generaties lang in Nederland wonen, maar door een gevoel van vervreemding een president steunden die Nederland meerdere malen beledigde.

Brug

Het past christendemocraten om tussen de politieke arena en de maatschappij een brug te slaan. Hierbij speelt vertegenwoordiging een rol en ligt er voor een brede volkspartij als het CDA een taak. Dit kan op twee manieren:

Allereerst door deze gemeenschappen een platform te bieden om hun behoeften en uitdagingen op zowel lokaal als landelijk niveau kenbaar te maken. Het CDA Rotterdam heeft hier al een start in gemaakt met het zogeheten ”Kerkenpad”, waarin gekeken wordt hoe de omgeving zodanig aangepast kan worden dat deze gemeenschappen zich kunnen ontplooien. De fractie bezoekt iedere religieuze gemeenschap in de stad en gaat de dialoog aan, waarbij mensen uit de gemeenschap worden uitgenodigd om hun verhaal te vertellen aan de fractieleden op het stadhuis.

Daarnaast moet het CDA leden van deze gemeenschappen de mogelijkheid bieden zichzelf te vertegenwoordigen binnen de partij en daarmee binnen het politieke landschap. Dit kan bijvoorbeeld door gemeenschapsgerichte ledenwerving als vervolgstap van het Rotterdamse Kerkenpad. Op landelijk niveau kan het CDA Diversiteitsnetwerk hierin een hoofdrol spelen.

De toegevoegde waarde hiervan? Nieuwe inzichten uit de maatschappij, talent en een ”boost” voor de diversiteit binnen de partij. Laat de landelijke partij, net als het CDA Rotterdam, een start maken!

De auteur studeerde politicologie en bestuurskunde, was actief voor het bestuur van het CDA Diversiteitsnetwerk, zette zich in voor de campagne van CDA Rotterdam en liep stage bij de PMP (Roemeense EVP-partner van het CDA).