Er arriveren nog altijd Oekraïners op de vlucht voor de oorlog, hoewel de instroom wat minder snel stijgt dan vorig jaar. De bezetting van opvangplaatsen ligt rond de 97 procent. Binnenkort zijn er dus niet meer genoeg plaatsen. Donker: „We bewegen mee met de golf. Het piept en het kraakt om voldoende plekken te vinden, maar het lukt elke keer. Daar ben ik trots op.”

De opvang van vluchtelingen is helemaal geen taak voor veiligheidsregio’s, maar ze helpen op verzoek van het Rijk mee om plekken te vinden voor gevluchte Oekraïners en asielzoekers. Mensen uit Oekraïne die op de vlucht zijn geslagen, zijn geen asielzoekers maar Europeanen uit een oorlogsgebied. Zij hoeven dus niet de gebruikelijke asielprocedure te doorlopen en hebben meteen recht op een dak boven hun hoofd, mogen gaan werken en hun kinderen naar school sturen. „Dat maakt het iets makkelijker om plaatsen voor Oekraïense vluchtelingen te vinden. Die komen vrij snel weer in een levensritme terecht, terwijl asielzoekers in de crisisnoodopvang niets anders mogen dan wachten op een procedure.”

Het Veiligheidsberaad, waarin alle veiligheidsregio’s vertegenwoordigd zijn, vreesde dat de gul aangeboden opvang bij mensen thuis zou aflopen nu de oorlog lang gaat duren. Maar dat valt volgens Donker mee. Gastgezinnen met bijvoorbeeld een aparte zolder of een tuinhuisje zijn al gewend aan hun logees. „Net als wij doen ze dat met liefde en vanuit het hart”, aldus Donker. Extra plaatsen zouden bijvoorbeeld in leegstaande kantoren en overheidsgebouwen gevonden kunnen worden. „Voor de opvang van Oekraïners zoeken we juist naar kleinschaliger gelegenheden. Die zijn in veel gemeenten wel te vinden.”

De veiligheidsregio’s zijn in gesprek met het Rijk en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over het vervolg van de opvang. „We noemen geen einddatum maar als de oorlog nog jaren en jaren gaat duren wordt het een structurele kwestie, die anders opgelost moet worden, want we zijn natuurlijk geen opvangorganisatie”, zegt Donker. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) heeft recent besloten dat de zogenoemde derdelanders - mensen die uit Oekraïne komen maar geen inwoner van dat land zijn - voorlopig ook recht houden op onderdak. Voor hen zou de opvang op 4 maart stoppen, maar dan zouden deze mensen terechtkomen in de gewone asielprocedure, die al overvol zit.

„We vinden het positief dat de regeling voor derdelanders tot 4 september is verlengd”, zegt Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad. „Maar we moeten wel voorkomen dat op 4 september hetzelfde probleem nog bestaat en dus doorwerken aan procedures.”