Kabinet en Kamer willen Oekraïne langjarig steunen
Oekraïne kan op langdurige steun van Nederland rekenen. Dat maakten kabinet en Kamer glashelder tijdens een debat over hulp aan de regering in Kiev, bijna een jaar na de Russische inval. „Niemand van ons hier kan voorspellen hoe het verder gaat. Maar als het lang gaat duren moeten we bereid zijn Oekraïne langjarig te steunen”, zei premier Mark Rutte.
Van links tot rechts staat de Kamer achter het kabinetsbeleid. „De oorlog is voorlopig niet voorbij. We moeten de druk blijven opvoeren”, vindt Ruben Brekelmans (VVD). „We steunen Oekraïne tot Rusland is verdreven van al het bezette land”, liet Sjoerd Sjoerdsma namens D66 weten. Het doel moet volgens Jasper van Dijk (SP) zijn dat „Russische militairen vertrekken uit Oekraïne”.
Het is vrijdag precies een jaar geleden dat Russische militairen het buurland binnentrokken. Vanaf het begin krijgt Oekraïne hulp van Nederland. Dit jaar is daarvoor 2,5 miljard euro gereserveerd. Het leveren van wapens wordt door een grote meerderheid gesteund, tot aan de SP en Partij voor de Dieren toe. Alleen PVV, FVD en Groep van Haga zijn tegen. „Die Nederlandse steun maakt niks uit”, zei Raymond de Roon (PVV).
„Oekraïne moet de oorlog winnen”, herhaalde Rutte. Dat land zal ook bepalen wanneer de onderhandelingen gaan beginnen. Pas als de Oekraïners „overwicht op het slagveld” hebben zal Kiev daar aan toe zijn. Rusland zal daar dan ook nog voor open moeten staan. De „belachelijke toespraak” van Poetin eerder dinsdag maakte ook duidelijk dat Moskou daar nu niet aan denkt, zei de premier.
De Kamer wil dat er meer stappen worden genomen tegen Rusland. Diamanten en uranium moeten op de sanctielijst, pleitten meerdere partijen. Daarnaast hebben ze vragen over de handhaving van de sancties. „Werken die wel voldoende”, vroeg Tunahan Kuzu (DENK). „De sanctiepakketten kunnen wel effectiever”, aldus Christine Teunissen (Partij voor de Dieren).
Volgens minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) zijn ze effectief, maar omzeilen tussenhandelaren de sancties. Dat laatste heeft een „grote vlucht” genomen. Europa zal dat moeten dat aanpakken, zei hij. Maar onvoldoende lidstaten steunen nieuwe maatregelen om de doorverkoop te sanctioneren. Vooral via de tussenhandel in China komen bijvoorbeeld chips in handen van de Russen.
Partijen maken zich zorgen over berichten over mogelijke wapensteun van China aan Rusland. „Zeer zorgelijk”, vindt Don Ceder (ChristenUnie). Hoekstra noemde het „ten diepste problematisch” als Beijing tot die stap overgaat. „Dan zouden we in een andere situatie komen.” Kati Piri (PvdA) vroeg welke maatregelen volgen als dat gebeurt, maar daar wil Hoekstra nu nog niet op ingaan.