Het jaar 2023 begon wrang voor de 53-jarige prins Joachim. Vanaf 1 januari zijn de vier kinderen van de prins hun koninklijke titel kwijt en zijn ze ook geen lid meer van het Deense Koninklijk Huis. Nikolai (23), Felix (20), Henrik (13) en Athena (11) zijn geen prins of prinses meer, maar gaan nu door het leven als graaf of gravin van Monpezat.

Het is een besluit van Joachims moeder, koningin Margrethe II. De beslissing werd in september vorig jaar bekend, maar heeft een voorgeschiedenis. Al in 2008 maakte het Deense hof bekend dat uitsluitend eerstgeborenen van troonopvolgers prins of prinses worden. Dat zou dus alleen gaan om prins Christian, het eerste kind van kroonprins Frederik en kroonprinses Mary. Vooralsnog verandert er niets aan de koninklijke titel van de drie andere kinderen van Frederik en Mary.

Dat het Deense Koninklijk Huis verkleind zou worden, was dus al bekend. Toch viel het besluit prins Joachim en zijn gezin rauw op het dak. De prins klaagde tegenover de pers dat hij ervan uitging dat het besluit pas in zou gaan als de kinderen veel ouder zouden zijn. „We zijn allemaal behoorlijk bedroefd. Het is nooit leuk om je kinderen zo slecht behandeld te zien worden. Ze zitten nu in een situatie die ze niet begrijpen; ze voelen zich buitengesloten en snappen niet waarom hun identiteit ze afgenomen wordt.”

Boerderij

Het besluit ligt gevoelig bij Joachim, omdat het opnieuw illustreert dat hij en zijn gezin een andere positie hebben binnen Denemarken dan zijn broer en zijn gezin. Een gegeven waar de prins mee is opgegroeid. Joachim scheelt amper een jaar in leeftijd met zijn broer Frederik. De zoons van koningin Margrethe II en de in 2018 overleden prins Henrik groeien als een soort tweeling op aan het Deense hof. Toch maakt de toekomst al van jongs af aan verschil. Frederik zal eens koning van Denemarken worden, Joachim niet. De twee broers zijn zich dat allebei al heel jong bewust, want hun ouders voeden hen ermee op. Toen Joachim vijftig jaar werd, in 2019, refereerde hij aan zijn stringente opvoeding. „Mijn ouders –vooral mijn vader– was daar heel duidelijk in: „In jullie opvoeding en broederschap is er één ding dat niet veranderd kan worden en het is voor jullie allebei belangrijk dat te beseffen. Er is er een die eerst komt en er is er een die in de wacht staat.””

Als kind realiseert Joachim zich al dat alle ogen zijn gericht op zijn broer en dat de toekomst van Frederik in beton is gebeiteld. Joachim maakt gebruik van zijn relatieve vrijheden en besluit na het gymnasium een jaar aan de slag te gaan op een boerderij in Australië. Daarna studeert hij landbouweconomie aan de Agrarische Hogeschool van Naesgaard. Na zijn studie gaat de prins in dienst.

Spoedoperatie

Hoewel Joachim geniet van het grotere aantal keuzemogelijkheden dan Frederik heeft, maakt hij onmiskenbaar deel uit van de bekendste familie van Denemarken. Het privéleven van de prins ligt dus onder een vergrootglas. De Denen leven met hem mee als hij in 1995 trouwt met de Hongkongse Alexandra Christina Manley. Ze krijgen twee zoons: Nikolai en Felix. Het wel en wee van Joachim wordt ook nauwgezet gevolgd als zijn huwelijk met Alexandra in 2005 strandt. Twee jaar later verlooft de prins zich met de Française Marie Cavallier. Op 24 mei 2008 trouwen ze. Samen krijgen ze twee kinderen: Henrik en Athena.

Joachim is met Marie vrijwel altijd present bij koninklijke verplichtingen. Dat verandert als het prinselijk gezin in de zomer van 2019 naar Frankrijk verhuist. Na een studie wordt Joachim benoemd tot militair attaché van Denemarken aan de ambassade te Parijs.

In 2020 wordt de prins in kritieke toestand in het ziekenhuis opgenomen. Hij moet een spoedoperatie ondergaan om een bloedstolsel uit zijn hoofd te verwijderen. Na de operatie is Frederik een van de eerste familieleden die hem bezoeken.

Ondanks het feit dat Joachim uit Denemarken is verhuisd, leven veel Denen mee met hem. De blijken van sympathie lijken de prins goed te doen, want hij bedankt zijn landgenoten uitdrukkelijk in een verklaring.

Joachim heeft zich met name rond de verhuizing naar Parijs veel kritiek op de hals gehaald. Een heet hangijzer vormde de staatstoelage die de prins kreeg toen hij in Parijs studeerde. In de Deense pers werd Joachim afgeschilderd als een inhalige, arrogante prins; hij zou niets concreets voor Denemarken betekenen en intussen wel gebruikmaken van een riante toelage. De regering besloot vervolgens om Joachim geen salaris meer te geven toen hij aan de slag ging op de ambassade in Parijs. Ook verzekerde het Deense hof dat het verblijf van de prins in Frankrijk geen invloed zou hebben op zijn talrijke beschermheerschappen.

Onvrede

Of Joachim zich wat gelegen laat liggen aan de kritiek op zijn houding is niet duidelijk. Dat de prins problemen heeft met zijn positie maakte hij zelf kenbaar in 2021. In een interview met het Franse tijdschrift Point de Vue vertelde hij dat hij soms moeite heeft met zijn rol binnen het koningshuis. Hij bekende het lastig te vinden om als nummer twee in de schaduw van zijn oudere broer te leven. Joachim trok parallellen met de positie van zijn vader, prins Henrik. „Mijn vader had hetzelfde gevoel van onvrede en kon nooit zijn plek binnen de koninklijke familie echt vinden. Ik ervaar hetzelfde gevoel. We moeten onszelf zien te vinden terwijl we ook de rol van nummer twee van de familie blijven spelen.”

Joachim voelt zich eveneens verwant met de Britse prins Harry. „Ik heb veel respect voor prins Harry, hij is ontzettend moedig. Hij heeft het aangedurfd om zijn hart te volgen en hij is de enige die weet wat er daadwerkelijk in zijn hoofd omgaat. Ik snap zijn gevoelens als ”tweede” heel goed. Het is enorm zwaar om de nummer twee te zijn”, aldus Joachim.

Levenswerk

In het interview geeft Joachim aan dat hij zich in Frankrijk „iets vrijer” voelt dan in zijn thuisland. „Hier kunnen we onze eigen plek vinden, terwijl we altijd de familie en ons land goed blijven vertegenwoordigen.” Of het gezin voorlopig in Parijs blijft, is overigens nog maar de vraag. Joachims benoeming bij de Deense ambassade loopt halverwege dit jaar af. Volgens diverse Deense media verhuist de prins met zijn gezin dan naar Amerika. Het hof heeft nog niets bevestigd over de mogelijke plannen. Prinses Marie hield zich op de vlakte toen een journalist haar naar de toekomst vroeg. „Het is nog vroeg om te praten over onze plannen. Dat zullen we doen zodra we een duidelijker beeld hebben van wat er gaat gebeuren”, aldus de prinses.

Voor Joachim zal een terugkeer naar Denemarken niet direct een logische stap zijn. Doordat kroonprins Frederik en kroonprinses Mary vier kinderen kregen, is Joachim inmiddels zesde in de lijn van troonopvolging.

Ondanks de worsteling die Joachim regelmatig ervaart met zijn leven als broer van de kroonprins, onderkent hij soms ook de pluspunten. Toen de prins 50 jaar werd, beschouwde hij zijn eigen positie. „Het is een rol die steeds meer vrijheid biedt. Realistisch gezien heeft de koninklijke familie een punt bereikt waarop ik me meer op mijn eigen kernkwaliteiten kan richten. Ik ben slechts een tak van de boom en dat is prima. Het is fijn om meer mijn eigen gang te kunnen gaan en me te kunnen richten op mijn tak, waar ook mijn kinderen deel van uitmaken. Dat is mijn levenswerk.”

Meer overNummer twee