Derdelanders uit Oekraïne blijven langer in opvang voor Oekraïners
Mensen die zijn gevlucht uit Oekraïne maar niet de Oekraïense nationaliteit hebben, krijgen langer bescherming in Nederland. De tijdelijke regeling waarmee ze dezelfde opvang en voorzieningen krijgen als Oekraïense vluchtelingen zou aflopen op 4 maart, maar wordt nu verlengd tot 4 september. Ze mogen tot die tijd in de opvanglocaties blijven die speciaal voor Oekraïners zijn bestemd. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) heeft dat besloten na overleg met de koepel van gemeenten (VNG) en het Veiligheidsberaad. De gemeenten zijn geïrriteerd dat het kabinet zo laat duidelijkheid verschaft over de opvang van deze groep.
Het gaat om ongeveer 4660 mensen die in Oekraïne verbleven voor bijvoorbeeld werk of studie toen daar een jaar geleden de oorlog uitbrak. Er zitten ook mensen tussen die in Oekraïne in een asielprocedure zaten. Volgens Van der Burg zijn ongeveer vijfhonderd derdelanders de afgelopen maanden vanuit Nederland teruggekeerd naar hun thuisland.
Als de regeling zou vervallen, moest de groep derdelanders de Oekraïne-opvang uit en naar de asielopvang als ze een asielverzoek willen indienen. Ze kunnen nu ook een aanvraag indienen, maar omdat ze langer in de gemeentelijke of particuliere opvang voor Oekraïners mogen blijven, wordt de reguliere asielopvang niet extra belast. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gaat al wel beginnen met de behandelingen van asielverzoeken van derdelanders.
De IND begint met de aanvragen van ongeveer 1200 derdelanders die uit veilige herkomstlanden komen. Zij maken minder kans om een verblijfsvergunning te krijgen. Daarnaast zijn er ongeveer honderd derdelanders afkomstig uit Jemen en Syrië die wel grote kans maken op een vluchtelingenstatus. Ook zij krijgen meer prioriteit. Daarna begint de IND aan de rest, ongeveer 3300 mensen. Deze betrokkenen krijgen geen voorrang op andere asielzoekers die al in de procedure zitten.
Als een derdelander in Nederland mag blijven, dan wordt meteen gekeken naar een woning. Als na 4 september de tijdelijke regeling afloopt en er nog geen uitsluitsel is over een asielverzoek, dan moet betrokkene alsnog naar de reguliere asielopvang.
De VNG laat weten dat ze bezorgd blijft over de situatie en de opvang na 4 september, omdat het sterk de vraag is of de IND de verzoeken van alle derdelanders voor die tijd heeft afgehandeld. De koepel blijft de voortgang hierin nauwlettend volgen en dringt er bij het Rijk op aan dat er tijdig een plan komt voor het geval er tegen die tijd toch nog derdelanders in de Oekraïne-opvang zitten.