Van Ooijen: Nederlands-Indië/Indonesië collectieve blinde vlek
De geschiedenis van Nederlands-Indië/Indonesië is een collectieve blinde vlek, zei staatssecretaris Maarten van Ooijen van VWS bij de presentatie van Deel en Verbind, een advies om de gezamenlijke kennis over het onderwerp te vergroten. Niet bij twee miljoen mensen die er op de een of andere manier mee te maken hebben, aldus de bewindsman, maar wel bij de zestien miljoen anderen. Het advies, opgesteld onder voorzitterschap van voormalig onderwijsminister Jet Bussemaker is volgens hem een „heel belangrijke stap” op weg naar meer aandacht voor de historie „die niet is afgerond”.
Hij gaat ermee aan de slag. Volgens het advies moet de geschiedenis van Nederlands-Indië/Indonesië met name een prominente plek in de leerplannen van het onderwijs krijgen, want de aandacht ervoor is daar nu nog „zeer” versnipperd. En een speciale functionaris, een co-curator, moet regelen dat museumcollecties op dit gebied toegankelijker worden voor iedereen.
Volgens Bussemaker is het nu het „momentum” om de vergroting van het bewustzijn te verbeteren, gelet op excuses die recent zijn aangeboden en de vele aandacht uit de culturele hoek. Het kan volgens haar echt niet meer dat er nu nog leerlingen van school komen die er nog steeds niets van weten.
De commissie hanteert niet meer de term Indisch. „Ten eerste omdat Indisch een term is die vooral verbonden is met de koloniale periode en kolonialisme en ten tweede omdat het een primaat lijkt te leggen bij één van de te onderscheiden ervaringsgemeenschappen die verbonden zijn met deze geschiedenis, de Indische Nederlanders.” De commissie wil volgens het advies spreken van ervarings- en herinneringsgemeenschappen „om recht te doen aan de verschillen in (post)koloniale geschiedenis”. Al hun verhalen moeten worden gedeeld, wat volgens Bussemaker ook terugkomt in de titel van het advies Deel en Verbind.
„Molukse gesprekspartners bijvoorbeeld gaven mee dat hun ouders zich niet zouden identificeren als Indisch, maar ook dat Moluks erfgoed anders is dan Indisch erfgoed. En datzelfde geldt voor gesprekspartners met bijvoorbeeld een Papoea achtergrond. Bovendien is Indische Nederlanders’ ook niet altijd eenduidig.”
Een en ander is al wel tegen het zere been van de Federatie Indische Nederlanders, die vindt dat de discussie wordt „gekaapt” door „activisten”.