In veel gebieden is het DNA-materiaal van oude skeletten opgelost in het grondwater. Het DNA van de skeletten in Eindhoven bleef bewaard dankzij de droge ondergrond.

Woensdag werd bekend dat een onderzoeksteam van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) onder leiding van DNA-deskundige P. de Knijff de skeletten na de opgraving wil onderzoeken. De onderzoekers willen nagaan of het klopt dat bij een deel van de Nederlanders uit de Middeleeuwen het DNA is gemuteerd als natuurlijke afweer tegen de toenmalige pestepidemieën.

Deze wetenschap is van belang, omdat de overlevenden van die epidemieën mogelijk een resistentie hebben opgebouwd die ook het aids-virus weerstaat. Vaststaat dat ongeveer 10 procent van de Europeanen dankzij een DNA-mutatie niet vatbaar is voor het aids veroorzakende virus HIV.

Omdat een deel van de skeletten in Eindhoven dateert uit de periode voor de middeleeuwse pestepidemieën en een deel uit de periode erna kan het verband tussen deze epidemieën en de mutatie van DNA worden nagegaan.

Volgens wethouder M. Schreurs gaat het om een bijzonder onderzoek. „Dit is een zeldzame plek voor Nederland, omdat is aangetoond dat er hier nog bruikbaar middeleeuws menselijk DNA in de grond zit”, aldus Schreurs. In de zomer van 2002 ontdekte stadsarcheoloog N. Arts de middeleeuwse begraafplaats tijdens een proefopgraving naar de fundamenten van de Catherinakerk op het Catherinaplein. Daarbij werden de resten van een kind blootgelegd.

Aan de hand van het skelet kon toen geen geslacht worden bepaald. Uit nader onderzoek bleek dat de resten nog bruikbaar DNA-materiaal bevatte. Na DNA-onderzoek in Leuven bleek het om een jongen te gaan. Na de ontdekking van het bruikbare DNA-materiaal, meldde het Leidse onderzoeksteam zich voor het onderzoek.

Arts is enthousiast over de opgravingen en het onderzoek dat in maart moet beginnen. „We moeten snel zijn, het grondwater stijgt hard”, benadrukt hij. Naast het DNA-onderzoek hoopt hij meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van Eindhoven. Op het Catherinaplein stond tot twee eeuwen geleden nog het koorgedeelte van de Catherinakerk. Arts schat tussen de 500 en 1000 graven open te leggen als de opgravingen beginnen.

Om het Catharinaplein in Eindhoven open te leggen voor het onderzoek is ongeveer 2,5 miljoen euro nodig. De gemeente Eindhoven heeft inmiddels 1 miljoen euro voor het archeologisch onderzoek gekregen van het Rijk. Wethouder Schreurs heeft zes weken de tijd om de overgebleven 1,5 miljoen euro bij elkaar te krijgen.