Het kabinet vindt dat er meer nodig is om witwassen - geld van de onderwereld naar de bovenwereld brengen - en het financieren van terrorisme tegen te gaan. Maar sommige partijen vrezen dat het wetsvoorstel te ver gaat. Zo zijn er zorgen over de mogelijkheid iemand volledig uit te sluiten van het financiële stelsel, waardoor iemand geen bankrekening meer kan openen.

„Ik merk toch dat er veel interpretatieverschillen zijn over de feiten”, verzuchtte VVD’er Eelco Heinen nadat de Kamer uren naar experts had geluisterd. „En dat maakt het voor ons toch wel heel lastig om hier een oordeel over te vellen.”

Eerder deze week maakte de Autoriteit Persoonsgegevens zijn positie bekend: ook het aangescherpte voorstel - dat in het najaar is ingediend - zorgt voor een aantasting van fundamentele rechten. Voorzitter Aleid Wolfsen zei in de Tweede Kamer dat de wet leidt „tot een onrechtmatige inmenging in de grondrechten van burgers”. Daarmee gaat het om onrechtmatige wetgeving, „die u eigenlijk in deze vorm niet kan aannemen”.

Tussen Wolfsen en Medy van der Laan, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken, ontstond zelfs wat onenigheid tijdens de hoorzitting. Volgens Van der Laan leven er hardnekkige misverstanden over het voorstel. Banken moeten immers al het betaalverkeer in de gaten houden in de strijd tegen witwassen. „U heeft er al voor gekozen dat alle transacties van alle mensen in Nederland gewoon gemonitord worden”, hield zij de Kamer voor. „Wat hier voor ligt, maakt het zinvoller.”

Ook het Openbaar Ministerie zegt de wet hard nodig te hebben. „Uiteindelijk gaat het gewoon om criminelen stoppen”, zegt Anita van Dis-Setz van het OM. „Veiligheid wordt echt geweld aangedaan als wij niet voldoende informatie kunnen delen.”

De Kamer keek reikhalzend uit naar wat de Raad van State te zeggen had. De RvS was namelijk uiterst kritisch over een eerdere versie van het wetsvoorstel, maar dat is sindsdien aangepast. Vicepresident Thom de Graaf waarschuwde dat de Raad niet zomaar kan zeggen of ze nu wel gerust is op het nieuwe stelsel. Dan zou de Kamer om een nieuw advies moeten vragen.

Maar zelfs dan gaat het „om het wegen van belangen”, aldus staatsraad Ronald van den Tweel. Het is een politieke afweging of „fundamentele” rechten worden geschonden met het voorstel, en of de wet dat rechtvaardigt.