De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) becijferde dat de huizenprijzen in het laatste kwartaal van 2022 ruim 6 procent daalden ten opzichte van een jaar eerder. Het gaat volgens de NVM om de eerste daling op jaarbasis in negen jaar tijd. De VEH denkt dat die daling met name het gevolg is van de gestegen hypotheekrente.

„Met de lage rente van de voorgaande jaren kon je meer lenen dan nu”, verklaart de zegsman. „Als je minder kunt lenen, kun je ook minder betalen. Tot vorig jaar hebben we enorme prijsstijgingen gehad, omdat die rente met 1 tot 1,5 procent extreem laag was. Daar komt bij dat de economische situatie en stijgende energieprijzen mensen nu tot voorzichtigheid nopen. Kopers zijn erg kritisch over het bieden en vooral overbieden op een huis geworden.”

De VEH heeft grote zorgen over de staat van de nieuwbouw. Nieuw te bouwen huizen kosten met gemiddeld vijf ton bijna een ton meer dan een bestaande doorsnee koopwoning, aldus de woordvoerder. Ze prijzen zichzelf daardoor uit de markt. „Maar bouwers kunnen weinig doen aan de hoge prijzen voor arbeid, materiaal en grond.”

Volgens de belangenvereniging zaten de inschrijvingen bij de meeste nieuwbouwprojecten de afgelopen jaren binnen een mum van tijd vol, maar is er door de hogere prijzen nu minder animo en dreigen nieuwe woningen daardoor geschrapt of versoberd te worden. „Dan gaan kopers alsnog de bestaande woningmarkt op, waar je nu meer tijd en keus hebt”, aldus de woordvoerder. „Maar als die nieuwbouw terugvalt, dan komt dat uiteindelijk als een boemerang terug. De problemen waar we nu mee kampen, komen uit de tijd van na de crisis tien jaar geleden, toen er minder werd gebouwd.”

De regering zou wat VEH betreft daarom garant moeten staan voor de nieuw te bouwen woningen waar nu geen gegadigden voor zijn. „Zodat die bouw tenminste door kan gaan. Dat kan een woningcorporatie bijvoorbeeld ook doen, zodat je een mix van koop- en huurwoningen krijgt. We moeten voorkomen dat het woningtekort verder oploopt.”