De koning sloot in zijn kersttoespraak aan bij de excuses die premier Mark Rutte afgelopen maandag namens de regering aanbood. „Voor wat er toen aan onmenselijks is aangericht in de levens van mannen, vrouwen en kinderen, draagt nu niemand de schuld”, zei de koning. „Maar door ons gezamenlijke verleden eerlijk onder ogen te zien en de misdaad tegen de menselijkheid die de slavernij was te erkennen, leggen we wél een fundament onder een gezamenlijke toekomst.” Hij zei dat het komende herdenkingsjaar „onze aandacht zal houden”. „Wij blijven betrokken.”

Linda Nooitmeer was onder de indruk van de speech. „Het moet nog even landen”, zei ze vlak na afloop. „Ik vond het een hele mooie boodschap. De koning refereerde aan de excuses, aan de misdaad tegen de menselijkheid en aan nazaten van mensen die in slavernij hebben geleefd. Ook gaf hij aan dat het herdenkingsjaar in 2023 de aandacht heeft van het koningshuis. Ik vond het verheugend om dat te horen.” De algehele boodschap van de koning - „laten we elkaar blijven vasthouden, ook in heftige tijden met sterke emoties” -, raakte Nooitmeer. „Het is heel belangrijk deze geschiedenis met elkaar te omarmen.”

Rabin Baldewsingh vond de woorden van de koning emotioneel. „Hier gaat het uiteindelijk om. Het was echt een zeer verbindende toespraak.” Als voorbeeld noemt Baldewsingh de manier waarop de koning de doorwerking van het slavernijverleden gebruikte „om mensen op te roepen om aan te haken en mee te doen”. Volgens de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme is het „heel groot” dat de koning met zijn woorden de excuses die Rutte eerder heeft uitgesproken onderstreept. „Ik ben ontzettend blij met deze verbindende woorden. Het kwam heel oprecht over. Ik denk dat er een belangrijk fundament is gelegd voor verzoening richting het herdenkingsjaar.”

Ook Dagmar Oudshoorn, naast voorzitter van het voormalig Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden directeur van Amnesty International Nederland, spreekt van mooie en verbindende woorden. „Ik denk dat de toespraak heel belangrijk is voor de nazaten van tot slaaf gemaakten.” Volgens haar gaven de woorden van de koning vooral aan wat het adviescollege in zijn rapport ‘Ketenen van het Verleden’ stelde. „We hebben een gedeeld verleden en we moeten ook naar een gedeelde toekomst.”

Komend jaar is van 1 juli 2023 tot 1 juli 2024 het Herdenkingsjaar Slavernijverleden. In het hele koninkrijk wordt hier dan extra aandacht aan besteed. De koning zal erbij zijn als op 1 juli in Amsterdam het einde van de slavernij in 1873 wordt herdacht.