NGK: Openstelling ambten bijbels verantwoord
De Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) hebben zaterdag, tijdens een voortgezette Landelijke Vergadering (LV) definitief uitgesproken dat openstelling van de ambten van ouderling en predikant voor vrouwen bijbels verantwoord is.
Het besluit werd genomen met 59 stemmen voor, 17 tegen en 7 onthoudingen. Vrouwen kunnen vanaf heden ouderling worden in kerken die dat willen. Het ambt van predikant wordt nog niet daadwerkelijk opengesteld. Een vorig jaar ingestelde commissie moet de praktische gevolgen hiervan onderzoeken.
Een belangrijke vraag is bijvoorbeeld of kerken binnen een regio (classis) die principiële bezwaren hebben tegen de vrouw in het ambt, medeverantwoordelijk dienen te zijn voor het beroepbaar stellen van vrouwelijke predikanten. De commissie zal over haar bevindingen rapporteren aan de volgende LV (generale synode), die van 2007.
In juni vorig jaar sprak de LV van Lelystad -met 31 stemmen voor, 5 tegen en 3 onthoudingen- uit „dat het al of niet instemmen met de conclusie dat de ambten van ouderling en predikant ook voor zusters kunnen worden opengesteld, een zaak van christelijke vrijheid is en dat deze openstelling daarom geoorloofd is, maar niet geboden.” Besloten werd toen tevens om het nog niet in de vrijheid van de kerken te laten om het ambt van predikant daadwerkelijk open te stellen voor vrouwen. De LV benoemde toen de genoemde commissie.
Omdat het een gewichtvolle zaak betreft, was dit een voorlopig besluit, dat bekrachtigd moest worden door een zogeheten voortgezette LV. Op zo’n vergadering zijn in principe alle 92 lokale kerken rechtstreeks vertegenwoordigd, elk met één afgevaardigde.
Zaterdag kwam de voortgezette LV van Lelystad bijeen. Met een ruime meerderheid besloten de 83 aanwezige afgevaardigden in te stemmen met het in juni genomen besluit.
Tijdens de bespreking spraken verschillende afgevaardigden hun diepe verontrusting uit. „Wij kúnnen niet instemmen met de conclusies van het rapport vrouwelijke ouderlingen en predikanten”, zei ds. J. van Es uit Wapenveld. Naar zijn mening worden deze bepaald door „een bepaalde hermeneutiek, die van het functioneel bijbellezen.”
De predikant herinnerde aan de besluitvorming rond de openstelling van het ambt van diaken voor vrouwen, in 1995. „Gezegd is toen dat dit er uiteindelijk toe zou leiden dat ook de ambten van ouderling en predikant voor vrouwen zouden worden opengesteld. Dat mocht toen niet gezegd worden. Nu zien we het gebeuren - tenzij het, laat ik het zo zeggen, verhoed wordt.”
Wat zal deze manier van bijbellezen op termijn voor gevolgen krijgen voor ons nadenken over bepaalde ethische onderwerpen? vroeg ds. Van Es zich af. „Door dit besluit worden ook de samensprekingen met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt en de Christelijke Gereformeerde Kerken onder druk gezet. De kerk belijdt dat zij één is in Christus. Wij moeten ons afvragen of wij op dit historische moment een bijdrage leveren aan het bewaren van de eenheid. Dit is een historisch besluit met naar verwachting grote gevolgen.”
Ook andere afgevaardigden wezen op de consequenties van het besluit voor de plaatselijke samenwerking met een cgk of een gkv. Toch weerhield dit de kerken van Arnhem, Alkmaar en Hengelo, die alle een vergaande vorm van samenwerking kennen met de cgk, er niet van vóór te stemmen. „Wij zullen voor het besluit stemmen”, zei de afgevaardigde uit Hengelo, „maar het niet in praktijk brengen zolang het binnen de CGK niet is toegestaan.”
Voor ds. W. J. van der Linde uit Zwolle (Zuiderkerk) vormden de contacten met de cgk en gkv ter plaatse wél een reden om tegen te stemmen. „Zoals u weet is er in de vrijgemaakte kerk van Zwolle een behoorlijke interne spanning. Ik hoef u alleen de naam van Reformanda maar te noemen. Zij zullen zeggen: We moeten daar niet te veel meer bij krijgen. Het is dus niet denkbeeldig dat de besprekingen met de vrijgemaakten spaak zullen lopen als wij voor zouden stemmen. Ik zou zeggen: Bij twijfel niet inhalen.”
Dr. P. Veldhuizen uit Leerdam bleef bij zijn tijdens eerdere LV-besprekingen geuite bezwaren. „Dit is exegetisch niet naar de Schrift, maar totstandgekomen onder invloed van de hermeneutiek. Ik wil nogmaals duidelijk maken dat ik nee zeg.”
Ds. Van Es uit Wapenveld weersprak de preses, ds. W. Smouter, die had opgemerkt dat aan mensen buiten de kerk niet uit te leggen valt „dat wij zusters buiten het ambt houden, dat dát gebeurt in de kerk van Christus.” Ds. Van Es: „Er zijn zo veel dingen niet uit te leggen. Leg het kruis maar eens uit, of de opstanding, of dat volgens de Bijbel de getrouwde man het hoofd is van zijn vrouw.” Ds. Smouter: „Wat u zegt, is precies wat ik bedoel. Het kruis, dat wij zondaren zijn: dát zou de aanstoot moeten zijn voor mensen buiten de kerk. Niet de kwestie van de rol van de vrouw in de kerk.”
De vergadering stemde zaterdag ook in met een aantal wijzigingen van het Akkoord van Kerkelijk Samenleven, de kerkorde van de NGK. Tijdens de bespreking bleek dat binding aan een kerkorde binnen het kerkverband nog altijd gevoelig ligt.