Renkema (50) gaat kerken adviseren op het gebied van kerkrecht en wordt aanspreekpunt van het deputaatschap. Ze is sinds januari 2011 werkzaam bij het deputaatschap kerkorde en kerkrecht van de CGK.

Waarom wordt er een consulent kerkrecht aangesteld?

„Al langere tijd zijn er een missionair consulent, een diaconaal consulent en een zendingsconsulent werkzaam binnen de CGK. Een consulent kerkrecht bestond echter nog niet. De laatste jaren stijgt het aantal adviesvragen vanuit kerken. Dat zorgde voor teveel werk bij het deputaatschap. Daarom heeft de synode een consulent aangesteld.

Met deze aanstelling wil het deputaatschap daarnaast ook kennis veiligstellen. De termijn van deputaten verloopt na drie perioden. We merkten echter dat het bij kerkrecht nodig is dat iemand weet van de lange lijnen: Hoe zijn dingen ontstaan en hoe werden regels vroeger toegepast? Die continuïteit wordt in een consulent gewaarborgd.”

Waar komt de stijging in het aantal adviesvragen vandaan?

„Waar dat precies vandaan komt, weet ik niet. Deels heeft het te maken met de situatie in de kerken, die toch wat gespannen is. Daarnaast is het ook te zien in de samenleving; op veel vlakken in het leven zijn we juridischer geworden. In de kerk is dat merkbaar. Vroeger werd er bij moeilijke kwesties op vergaderingen in wijsheid naar een begaanbare weg gezocht. Tegenwoordig raakt men sneller in paniek als er op een bepaald punt geen kerkelijke regeling bestaat. Er is steeds meer vraag naar protocollen, waardoor de kerkorde ook dikker wordt.

Ons deputaatschap is nu bijvoorbeeld bezig met het schrijven van een handreiking over de procedure rond losmaking van predikanten. Het was een algemeen bekende regel dat deze losmaking moest gaan ”naar analogie van” de procedure rond tuchtzaken. Gemeenten komen er niet meer uit wat dat precies inhoudt. Daarom werken we aan een stappenplan.”

Wat zijn uw taken als consulent?

„Ik zal kerken adviseren op kerkrechtelijk gebied. Daarnaast ga ik mij bezighouden met de uitvoering van taken die het deputaatschap van de generale synode heeft gekregen.”

Momenteel zijn er veel spanningen binnen de CGK, bijvoorbeeld rond vrouwelijke ambtsdragers. Gaat u daarin adviseren?

„Ik ga zeker niet inhoudelijk adviseren. Ik ga kerken wel raad geven hoe ze om moeten gaan met genomen besluiten. Daar liggen veel kerkrechtelijke vragen.

De verantwoordelijkheid van de kerkelijke vergaderingen nemen wij nooit over, maar we adviseren wel wat op grond van het kerkrecht de rechte lijn zou zijn. Wat vergaderingen daarmee doen, is vervolgens aan hen.”