Roze wolk verdrijft de kruitdamp van dreigende oorlog

De topontmoeting tussen Trump en Kim, dinsdag in Singapore, was een staaltje van uiterlijk vertoon waarbij het vooral de Amerikaanse president Trump was die schitterde. Hij was immers degene die het meest aan het woord was en zijn ontmoeting met Kim typeerde op zijn kenmerkende manier: met superlatieven als historisch en uniek.

Kim zat er een beetje sneu bij als een kleine jongen die luistert naar zijn grootvader.

Maar schijn bedriegt. Dat schuchtere en onbeholpene van Kim heeft er natuurlijk alles mee te maken dat deze man niet de leider is van een open democratisch land met een vrije pers, maar van een gesloten regime dat gewend is tot zwijgen te brengen en gehoorzaamheid op te leggen.

De realiteit is dat niet de breedsprakige Trump maar die stille Kim de grote winnaar van deze top is. Hij is immers de man die een paar maanden terug nog door Trump werd neergezet als „little rocketman” en die de wacht werd aangezegd mocht hij met zijn kernwapenprogramma doorgaan. Trump prees ”rocketman” nu echter als „een intelligente leider die liefde heeft voor zijn land en volk.”

Kim kreeg op de top wat hij sinds zijn aantreden wilde: erkenning als leider van een kernwapenstaat. Om vanuit die positie te gaan werken aan „vrede op het Koreaanse schiereiland” en aan economische ontwikkeling van zijn land.

Die erkenning heeft hij vandaag van Trump gekregen.

Tegen welke prijs? Geen enkele, want in de vier punten tellende slotverklaring wordt met geen woord gerept over de eisen die de VS vooraf hadden geformuleerd om de top tot een succes te maken. De belangrijkste eis was een concrete blijk van nucleaire ontwapening. Niet iets vaags over „het Koreaanse schiereiland”, zoals Kim al sinds jaar en dag wil (en waarbij wat hem betreft dus ook de Amerikanen met de billen bloot moeten), maar van de Noord-Koreanen zelf.

De top die door president Trump als geslaagd, uniek en historisch wordt getypeerd, hangt daarmee nog evenveel in het luchtledige als daarvoor. In de slotverklaring wordt niets nieuws gemeld wat de top grond onder de voeten geeft: vage intenties in plaats van concrete resultaten.

De verwachting van het machtigste land ter wereld, dat ook nog eens hoog van de toren blies als het ging om eisen (Noord-Korea moet zelf ontwapenen), lag hoger. In plaats daarvan hebben de Amerikanen de formuleringen die Kim hanteert overgenomen: steeds gaat het over ontwapening van „het Koreaanse schiereiland”, nergens over Noord-Korea zelf.

Akkoord, ook over verlichting van sancties is niet gesproken – die heeft Kim dan ook niet gekregen. Maar daarmee is deze top nog bepaald geen succes.

Wat deze top in Trumps typering „historisch” maakt is dat voor het eerst een Amerikaanse president bereid is om hoog op te geven van een Noord-Koreaanse leider met bloed aan zijn handen. Of zoals iemand het formuleerde: „a win for Trump for normalizing a dictator”, ofwel een zege voor Trump vanwege het omarmen van een dictator als gelijkwaardige leider.

Of dat nu iets is om trotst op te zijn? Trump zelf ziet dat anders: hij wijst vooral naar het verleden (lees: naar wat zijn voorgangers niet gedaan wisten te krijgen), namelijk een vriendschappelijke relatie aangaan met een dictatoriale macht met kernwapens.

Die intentie van een vreedzame relatie is inderdaad iets nieuws en Trump gaat er prat op dat bereikt te hebben en zijn voorgangers niet. Intussen was het vooral Trump zelf die het risico van oorlog met Noord-Korea enorm verhoogde met zijn „fire and fury”-dreiging.

Flop

Waarop deze nieuwe relatie is gebaseerd? In ieder geval niet op tastbare resultaten na bikkelharde onderhandelingen. Of om met de woorden van Noord-Korea-kenner Andrei Lankov te spreken: „We hadden al verwacht dat de top een flop zou worden, maar het werd een nog grotere flop dan we verwachtten.”

De aangekondigde vervolgonderhandelingen verdienen vanaf nu alle aandacht, want dan pas zal duidelijk worden wat de woorden van Trump waard zijn. De onderhandelaars zijn gewaarschuwd: tegenover hen zit straks een nog zelfverzekerdere dictator.

Roze wolk verdrijft de kruitdamp van dreigende oorlog

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?