May is veroordeeld tot bungelen

De procedure om in een fractie een vertrouwensstemming over de partijleider uit te lokken, mag je maar eens per jaar gebruiken. Strikt genomen kun je dus zeggen dat de Britse premier May het komende jaar onaantastbaar is geworden.

:::embed_link 1:::

Maar de waarheid is het omgekeerde. May kreeg woensdagavond de zoveelste beschadiging in korte tijd. Vorige week moest ze in het stof bijten, omdat het vertrouwelijk houden van het juridisch advies over haar brexitplan als een belediging van het parlement werd gezien.

Daarnaast moest ze op het laatste moment de stemming over haar plan voor het Britse vertrek uit de Europese Unie uitstellen. Op zich was het verstandig van haar om dat initiatief naar zich toe te trekken, maar het was natuurlijk toch een nederlaag. Ze voorzag dat ze zou verliezen. En het is zeer onzeker of ze haar voorstel kan repareren.

En toen kwam die motie van wantrouwen in haar eigen fractie. Een derde van alle Conservatieve parlementsleden steunde die. Dat is al veel. Maar je zou het nog iets scherper kunnen zeggen: het was de helft van alle backbenchers (parlementsleden zonder functie in de regering).

Dat alle mensen die een ‘baantje’ in de regering hebben, voor May stemden, ligt voor de hand. Daartoe behoren natuurlijk eerst de 21 ministers van het kabinet. Maar een Britse regering is veel breder. Met alle staatssecretarissen en ondersecretarissen erbij omvat die lijst 120 namen. Ongeveer honderd daarvan behoren tot de Lagerhuisfractie; de rest zit in het Hogerhuis.

De totale fractie in het Lagerhuis bestaat uit 317 leden. Zo’n 220 daarvan zijn niet direct aan de regering gebonden (backbenchers). En daarvan stemde woensdag ruim de helft (117) voor een motie van wantrouwen tegen de partijleider. Zo’n dreun komt echt wel aan.

Als Nederlanders zijn wij gewend aan het poldermodel van pappen en nathouden en samenwerken in het algemeen belang. Tegen die achtergrond doet de Britse politiek de afgelopen weken nogal vreemd aan. Hier is een rechtse stroming van zogeheten ”brexiteers” in de regeringspartij bezig de premier het werken onmogelijk te maken. Het gezag van de premier neemt daardoor natuurlijk af. Op de EU-top maakt ze geen krachtige indruk meer. Alles wat ze daar krijgt, ontvangt ze uit medelijden.

De oppositie van Labour vindt dat natuurlijk prachtig. Ook die is maar op één ding uit: de regering ten val brengen en zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen. En die brexit op 29 maart – ach, dat is van later zorg. Wat May nu mag doen, is wat je noemt bungelen. Het pad waar zij op loopt, is bijzonder smal.

Tegelijkertijd weet ze dat de marges voor al haar opvolgers minstens zo smal zijn. Het probleem waar May mee kampt, is namelijk niet haar persoonlijke probleem. De kiezer heeft opdracht gegeven uit de Europese Unie te stappen. Iedereen die het stuur van de regering overneemt, krijgt daarmee te maken.

Het goede nieuws voor May is dat het parlement straks kerstvakantie neemt. En in januari zit er niets anders op dan te bedenken dat elke dag er weer één is.

May is veroordeeld tot bungelen

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?