Bye bye Britain; het is tijd om je over te dragen aan een collega

Toen ik eind jaren negentig een tijd in Schotland doorbracht, bezocht ik in Edinburgh eens een toespraak van toenmalig Conservatief leider William Hague. Hij voerde oppositie tegenover de succesvolle Labourpremier Tony Blair.

Blair hield van Europa. Het leek erop dat hij de euro wel wilde invoeren.

Hague was toen al euroscepticus. Iemand vroeg of de euro een vliegvakantie niet veel gemakkelijker zou maken. Door de sterke pond was Kreta goedkoper dan een weekje Wales. Maar Hague schudde zijn hoofd. „Het kan maar zo zijn dat je door die euro straks helemaal niet meer op vakantie kunt. Die munt kan ook mislukken.”

Hague leek toen misschien een doemdenker, maar inmiddels weten we dat hij een realist was. De euro is later langs het randje van de afgrond gegaan.

In gesprekken met Schotten viel me altijd op hoe dierbaar de Britse pond voor hen was. Ik dacht toen dat ze vanzelf wel zouden overstappen op de euro als die een succes zou worden. Achteraf een naïeve gedachte.

Als Nederlander was –en ben– ik gewend de wereld vanuit Europa te bekijken. Niet dat de rest van de wereld niet bestaat. Maar je blikrichting komt vanuit West-Europa. Dat perspectief bepaalt hoe je dingen ziet en soms ook wat je ziet. Het kost echt tijd en moeite om je het perspectief van de ander eigen te maken.

Die avond bij William Hague drong tot me door dat Britten anders naar de wereld kijken. Zo noemde hij het Britse Gemenebest van voormalige koloniën als alternatief voor de EU.

Honderd jaar geleden was dat netwerk economisch veel waard. Inmiddels is dat anders. In 2018 was de export naar die 52 landen ongeveer even groot als die naar Duitsland (ruim 8 procent), en de import vergelijkbaar met de invoer uit Nederland (ruim 7 procent). De handel uit het Gemenebest kan dus nooit de EU te vervangen. Wist Hague dat echt niet?

Die avond drong tot me doordat het EU-lidmaatschap voor veel Britten een knop is die ook op ”off” kan. Dat afscheid werd echt een optie toen premier Cameron zeven jaar geleden het referendum aankondigde.

Toen begon een periode van onzekerheid. Het bedrijfsleven vindt zoiets natuurlijk lastig, maar journalisten houden wel van onzekerheid. Dan is de belangstelling bij de lezer groter en kun je soms een gezichtspunt toevoegen. Toen premier May vorig jaar vastliep, nam de interesse van de lezer per dag toe.

Inmiddels zijn de Britten over de streep en moeten ze een nieuwe plek in de wereld vinden. Ook dat kan weer zeven jaar duren. Dat leek ons een goed moment om de verslaggeving over het Verenigd Koninkrijk over te doen aan een nieuwe redacteur, Lieke Pippel.

Toen ik in 2001 bij deze krant kwam, was het vredesproces in Noord-Ierland nog wankel. Met de komst van de coalitieregering van dominee-politicus Ian Paisley veranderde dit, maar nog steeds is het niet stabiel. En de brexit helpt daar ook niet bij. Mogelijk moet zij dus zelfs weer over het Noord-Ierse conflict gaan schrijven. Werk genoeg.

Zelf ga ik me bezighouden met onder meer Duitsland, Rusland en Midden-Europa. Voor nu is het dus: Bye bye, Britain. En: Good luck, Lieke.

Bye bye Britain; het is tijd om je over te dragen aan een collega

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?