Als er niets geks gebeurt, wordt Rutte straks kampioen Torentjezitten. Dankzij corona. Toch? Nou, de pandemie helpt hem zeker. Toch is een crisis niet per definitie voordelig voor een zittend premier.

Corona leert ons een heleboel. Over wat anders en beter kan. Of we ook echt veel gaan veranderen? Waarschijnlijk niet. Toch kan dít misschien best geregeld worden: briefstemmen voor iedereen.

Een kabinet trad in z’n geheel af. In steden waren „on-Nederlandse” rellen. Een coronaminister ligt wekelijks onder vuur. Maar… kiezers blijven op hun plek. Op naar een voorspelbare formatie?

Kamerleden móéten de Haagse werkcultuur, die continue wedijver, dat najagen van eendagsvliegen, blíjven bekritiseren. Die veranderen is moeilijk, maar het probleem verzwijgen is onverstandig.

„We kunnen niet zomaar van alles gaan roepen”, zei premier Balkenende vaak. En zo is het. Zeker in crisistijd moet een politicus op z’n woorden letten en vooraf bedenken welk effect zij zullen sorteren.

Burgers echt horen en het kabinet op onafhankelijke wijze controleren; die taak neemt een Kamerlid nooit té serieus. De affaire rond de kinderopvangtoeslagen scherpt parlementariërs hierin op.

A2 + B2 = C2, zei Pythagoras. Maar volgens zulke wetmatigheden werkt de politiek niet. Politici moeten haast elke situatie weer per geval afwegen. Dat moesten ze ook rond het aftreden van Rutte III.

Op tenminste drie punten liep het Nederlandse zelfbeeld vorig jaar deuken op. Blijkbaar zijn we niet die we dachten te zijn. Spannend is of en hoe deze revisie doorwerkt in campagne en formatie.

Het rapport van de commissie-Van Dam over de misstanden bij kinderopvangtoeslagen roept vooral deze prangende vraag op: hoe versterken we onze rechtsstaat, zodat dít niet nog eens kan gebeuren?

Dat leiders bezweken onder zware interne kritiek overkwam het CDA vaker. Soms herstelde de partij miraculeus. Maar… een kenmerk van wonderen is dat ze niet zo vaak optreden.