Vrienden van Israël sluiten ogen niet voor fouten Joodse staat

Het is hartverwarmend om te zien hoeveel lezers van deze krant begaan zijn met alles wat er in en om de Joodse staat gebeurt. Er bestaat geen enkele twijfel dat ook het hart van Jan Schippers wat Israël betreft op de juiste plaats zit. Toch slaat hij in mijn ogen meer dan eens de plank mis in zijn artikel ” Nederlanders, koop Israëlische producten! ”

Allereerst schrijft hij dat Israëls grenzen nooit definitief zijn vastgesteld. Toch zal hij het met mij eens zijn dat ieder weldenkende mens die niet in een één-staat-voor-twee-volkenoplossing gelooft, snapt hoe een vreedzame, onderhandelde oplossing voor het conflict eruit zal zien. Op een enkeling na, veelal Israëlsupporters in het buitenland, beseffen de meeste mensen dat Israël en de betwiste gebieden in de praktijk geen (staatkundige) eenheid vormen. De regering in Jeruzalem kan dat wel volhouden, maar laat ze dan wel beseffen dat de Verenigde Staten, de Europese Unie en andere landen niet accepteren dat ze een staatkundige eenheid zijn. Ze hebben dat immers sinds 1967 nooit gedaan.

Onder mijn Israëlische familieleden, vrienden, bekenden en collega’s –van wie slechts een minderheid echt links kan worden genoemd– zijn er maar weinigen voor wie Judea en Samaria een integraal deel van Israël zijn. Zij gaan er vrijwel nooit naartoe, tenzij ze er familie hebben wonen of er als soldaat wordt gestationeerd.

Jeruzalem is overigens een ander verhaal. Maar ook in die stad zijn er delen waar veel Israëliërs zelden of nooit zomaar een voet zullen zetten.

In het Hebreeuws zeggen we dat het beter is om wijs te zijn dan om gelijk te hebben. Israël en zijn sympathisanten zouden ervoor moeten kiezen om wijs te zijn, in plaats van koppig steeds weer hun eigen gelijk te willen halen. Dat brengt Israël namelijk grote sociaaleconomische, diplomatieke, en militaire schade toe.

Natuurlijk horen Hebron, Bethlehem en Sichem bij het land Israël. In de moderne politieke werkelijkheid kan de staat Israël zich echter de prijs niet veroorloven die het nederzettingenbeleid met zich meebrengt.

Ten tweede stelt Jan Schippers dat het vooral de Palestijnen aan vredeswil ontbreekt. Ik heb daar mijn twijfels over. Eén voorbeeld: als Israël werkelijk in vrede geïnteresseerd was, zou het niet telkens over de bouw van wooneenheden in bezet gebied beginnen te praten als er weer een afgezant van de EU of de VS deze kant op komt om Palestijnen en Israëliërs tot onderhandelen te bewegen.

Ten derde, het veiligheidsargument. Dit snijdt minder hout dan ooit tevoren. Raketten zijn grensoverschrijdend, nederzettingen houden raketten niet tegen. Een duidelijke grens met zeer duidelijke consequenties als die grens wordt overschreden kan Israël veiligheid én meer legitimiteit bieden.

Dan het samenwerkingsmodel dat wordt bepleit. Zo’n model kost veel tijd en kan pas geïmplementeerd worden wanneer er twee staten zijn die min of meer op gelijke voet kunnen samenwerken.

Het huidige model heeft inderdaad meer welvaart gebracht voor de Palestijnen. Het zijn echter vooral de Israëlische werkgevers die van supergoedkope Palestijnse arbeidskrachten profiteren. De economische kloof tussen Joden en Palestijnen én de rancune die daaruit voortvloeit, zijn alleen maar groter geworden.

Dit brengt me bij mijn laatste kritische kanttekening bij het artikel van Jan Schippers. Evenals anderen suggereert hij door het gebruik van nazi-Duitse termen dat er historische vergelijkingen getrokken kunnen worden tussen Europa in jaren dertig en veertig en de situatie van Israël en de Joden vandaag de dag. Dat is echter niet correct. Alleen al het feit dat de Joden sinds 1948 een eigen staat hebben en dat ze een van de beste legers ter wereld hebben, maakt dat dergelijke vergelijkingen volkomen mank gaan.

En wat erger is: het gebruik van termen en slogans als ”Judenrein” en ”Koop niet bij Joden” draagt in elke context die niet direct met de Shoah te maken heeft, bij aan het bagatelliseren van de Holocaust.

Ten slotte, ik kan het niet vaak genoeg zeggen: Israël heeft elke mogelijke steun hard nodig. Maar die steun moet niet alleen bestaan uit het benoemen van alles wat er mis is aan ”gene zijde”. Juist van onze vrienden verwacht ik dat ze ook Israël op zijn fouten en gebreken wijzen en onze regering steunen bij het maken van moeilijke, soms zelfs pijnlijke beslissingen. Kritiek leveren dient het belang van de vriend en van de vriendschap. Of, om Amos Oz’ pamflet ”Help ons scheiden” (2004) te citeren: Je hoeft niet meer te kiezen tussen pro Israël of pro Palestina, je moet pro vrede zijn. En die vrede –volgens Oz niet meer dan de afwezigheid van oorlog– vraagt om een pijnlijk compromis. Voor veel nederzettingen zal binnen zo’n compromis geen plaats meer zijn, zo vrees ik.

De auteur is historicus. Hij emigreerde in 1995 naar Israël.

Vrienden van Israël sluiten ogen niet voor fouten Joodse staat

Opinie

RD.nl in uw mailbox?