Column: Het is vol preptalk om ons heen

Mijn collega is een vurig christen, maar van Republikeinen en fundamentalisten moet hij niets hebben. Hij is liberaal, maar sociaal conservatief. Met de vakjes die wij in Nederland kennen, is dat lastig te begrijpen. Rare jongens hoor, die Amerikanen.

Toen aan het einde van de dag de prepper de berg op kwam lopen, maakte ik me een beetje zorgen. Want wat had hij daar in zijn jaszak zitten? Maar hij liet zich het zelfgemaakte bier van zijn gastheer goed smaken en aanvaardde gretig de uitnodiging om te blijven voor het avondeten. Mijn collega was uiterst behendig in het vermijden van gevoelige onderwerpen.

Tijdens de avondmaaltijd vertelde de prepper zijn verhaal. Hij bleek een groot bedrijf te hebben gehad in inflight entertainment. Vliegtuigen zijn tegenwoordig vliegende bioscopen en daar valt veel geld aan te verdienen. Zijn succes kon niet op, totdat er twee vliegtuigen in de Twin Towers vlogen. Opeens was hij alles kwijt. De luchtvaartmaatschappijen moesten hun geld anders gaan besteden. Ook zijn vrouw raakte hij kwijt. Het werd een persoonlijk drama. Tegenwoordig is hij loodgieter. Soms krijgt hij van Hollywoodacteurs de opdracht om badkamers te maken met gouden kranen. Hij lacht erom; spullen kunnen hem niets meer schelen.

Toen de prepper weg was, viel bij mij het kwartje. Wie in één keer alles kwijtraakt, verliest zijn vertrouwen in de wereld. Je bent nergens meer veilig. Alleen je eigen schuilkelder kan je nog redden. De prepper staat symbool voor de wereld waarin wij leven. Er staat iets te gebeuren dat groter is dan we kunnen overzien. Na de val van de Berlijnse Muur leek het er even op dat we voor altijd een stil en gerust leven zouden leiden. Uit die droom zijn we ontwaakt.

In de lucht zit een besef van iets reusachtigs. Vorige week gingen scholieren de straat op voor het klimaat. Als we niets doen, gaat het vreselijk mis. Dat kun je als je wilt allemaal nuanceren. Hoeveel draagt ons land eigenlijk bij aan de CO2-uitstoot? Maar wie dat doet, verstaat onze tijd niet. Er is iets wat preppers en protesterende jongeren verbindt: angst voor een onzekere toekomst. De verhuiswagen van de geschiedenis staat voor de deur. Wie goed luistert, hoort overal angstige ‘preptalk’.

De zorgen van de protesterende jongeren worden ingegeven door de klimaatwetenschappers. De preppers baseren zich op scenario’s over het einde van de wereld. Feiten tegenover fakenews? Wie het weet mag het zeggen. De ironie is dat het voor de praktijk niet veel uitmaakt.

Wat geeft nog houvast in deze onzekere tijden? Politici en wetenschappers doen hun best om de onrust te bezweren. Het vertrouwen dat ze krijgen, is vaak tijdelijk. Ze kunnen zomaar weer door de mand vallen, als hun vooringenomenheid of hun eigen belangen aan het licht komen. We lijken niemand meer te kunnen vertrouwen. Wie niet oppast, wordt cynisch.

Ook de apocalyptische kaart die christenen soms trekken, kan cynisch zijn. Maar er valt veel meer te zeggen dan dat deze wereld op weg is naar de ondergang. De goedheid van de schepping is weg, maar niet ver weg. De roeping van christenen is te laten zien dat vertrouwen in mensen zin heeft. De problemen die op ons afkomen, verbinden ons juist met elkaar. Wat wij doen en laten, heeft gevolgen voor anderen. We hebben elkaar nodig.

Dat liet de prepper zien, toen hij de berg op liep. Hij weet best dat zijn buurman het bloed van Trump wel kan drinken. Maar in de wildernis kun je niet zonder elkaar. Op een dag geven preppers en linkse intellectuelen elkaar de hand. Onze samenleving kan niet zonder dat visioen.

De auteur is hoogleraar toegepaste MR fysica aan de Universiteit van Amsterdam en werkt als klinisch fysicus bij de afdeling radiologie van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Reageren? rubriekforum@refdag.nl

Column: Het is vol preptalk om ons heen

Opinie

RD.nl in uw mailbox?