Onderzoek CHE-studenten: Vaak geen kerkelijk beleid bij psychosociale hulpvraag

Dat blijkt uit een afstudeeronderzoek van twee studenten van de Christelijke Hogeschool Ede dat maandagavond werd gepresenteerd. Marcha Bruijnes (van de opleiding godsdienst pastoraal werk) en Gerjan Klijn (maatschappelijk werk en dienstverlening) signaleren „een grote behoefte” binnen kerkelijke gemeenten aan ondersteuning en toerusting rond psychosociale problemen, vooral ook voor kringleiders en andere vrijwilligers.

Volgens de twee studenten staat dat niet los van de structuurveranderingen in nogal wat gemeenten. „Kringleiders hebben een grotere rol gekregen in het signaleren van psychosociale problemen. Ambtsdragers hebben hierdoor een meer coachende functie. Signalen van probleemsituaties moeten via de kringleiders bij hen of het pastoraal team terecht komen. Deze afstemming vraagt om extra aandacht, zodat men signalen goed kan hanteren.”

Contacten onderhouden

In het geval van psychosociale problemen kunnen ambtsdragers en kerkelijk werkers –idealiter náást de professionele psychosociale hulpverlening– gemeenteleden pastoraal ondersteunen, bijstaan en begeleiden. Diakenen coördineren daarbij hulpvraag en hulpaanbod en stimuleren gemeenteleden in het bieden van ondersteuning.

„Niet bij iedere ambtsdrager of kerkelijk werker is echter bekend welke hulpverleningsorganisaties en hulpverleningsmogelijkheden er zijn”, concluderen de onderzoekers. Zij achten het daarom van groot belang dat hulpverleners en hulpverleningsorganisaties contact onderhouden met kerkelijke gemeenten. „Ambtsdragers en kerkelijk werkers hebben behoefte aan een organisatie die ze kennen en kunnen vertrouwen.” En ze hebben laagdrempelige consultatiemogelijkheden nodig, het liefst bij een vaste contactpersoon. Zo kunnen ze snel schakelen en wanneer nodig snel en gericht doorverwijzen.

Ondervraagde ambtsdragers en kerkelijk werkers noemden verschillende gebieden waarop zij graag ondersteuning krijgen voor hun beleidsvorming: cultuurverschillen en vluchtelingen, veranderingen in kerkelijke structuur, kringen en kringleiders en vrijwilligersbeleid. Verder werd geregeld uitgesproken dat toerusting van beginnende ambtsdragers wenselijk zou zijn, vooral wat betreft algemene luister- en gespreksvaardigheden, het signaleren en bespreekbaar maken van problemen en het herkennen van eigen grenzen.

De door Bruijnes en Klijn geraadpleegde hulpverleners zijn kritisch over de signaleringsvaardigheden van ambtsdragers. Er is volgens hen veel meer aan de hand binnen gemeenten dan de leiding van een gemeente vaak denkt. Bewustwording moet dan ook een belangrijk speerpunt zijn van instellingen die nauwer met kerken willen samenwerken.

Bespreekbaar maken

Ambtsdragers en kerkelijk werkers zien veelal wel in dat zij kennis en vaardigheden missen om psychosociale problemen te signaleren, te herkennen en vervolgens aan te kaarten. Zij willen daarin getraind worden volgens de twee, die vervolgens signaleren dat het bespreekbaar maken van gesignaleerde problemen lef vraagt en dat daarvoor goede gespreksvaardigheden nodig zijn.

Ook moeten ambtsdragers en kerkelijk werkers kunnen inschatten of zij een gemeentelid voldoende helpen. „Wanneer zij te lang met doorverwijzen wachten, kunnen zij lijden onnodig verlengen en kan er een meer complexe problematiek ontstaan”, aldus de CHE-studenten. Een ambtsdrager merkte op: „Als ik het beste voor mijn mensen wil, moet ik hen doorverwijzen, want dan kunnen ze de allerbeste hulp krijgen.”

Onderzoek CHE-studenten: Vaak geen kerkelijk beleid bij psychosociale hulpvraag

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?