Door de oorlog in Oekraïne, de hoge inflatie en de energiecrisis „staat Europa voor grimmige economische en sociale uitdagingen”, zei vicevoorzitter Valdis Dombrovskis bij de presentatie van een jaarlijks pakket aanbevelingen over het Europese begrotingsbeleid. Volgens EU-ambtenaren zijn de dit najaar in Brussel ingediende nationale plannen alweer ingehaald door de teruggeschroefde groeiverwachtingen voor dit en komend jaar, en de aanblijvend hoge inflatie. De meeste EU-landen zullen voor het einde van het jaar in een recessie belanden, en de krimp zet door tot in het voorjaar van 2023, voorspelde de commissie vorige maand.

Het is juist nu volgens Dombrovskis „van vitaal belang” dat de negentien eurolanden hun economische beleid op elkaar blijven afstemmen. „Zo zijn we beter in staat onze directe problemen te overwinnen en onze vooruitzichten op de lange termijn te verbeteren.” De toekomstige welvaart van de eurozone hangt af van de investeringen in verdere vergroening en digitalisering van de economie, waarvoor bovendien hoogopgeleide arbeidskrachten nodig zijn, aldus Dombrovskis.

Hij benadrukt dat de landen de miljarden uit het coronaherstelfonds daarvoor ten volle moeten benutten. Tot nu toe heeft Brussel al 135 miljard euro uitbetaald maar er ligt nog een flink deel van de 723,8 miljard aan subsidies en leningen op de plank. Voor Nederland is er 4,7 miljard euro aan subsidies beschikbaar. Ook uit het zogeheten REPowerEU-fonds, bedoeld om de Europese Unie in 2030 te hebben afgekoppeld van Russische kolen, olie en gas, kunnen de lidstaten nog miljarden krijgen. Voor Nederland ligt 455 miljoen euro aan subsidies uit dit fonds klaar.

Vanwege de coronapandemie werden de normaal strenge begrotingsregels voor de eurozone in 2020 opgeschort. Daardoor zijn begrotingstekorten en vooral staatsschulden in de eurozone flink toegenomen.