Eelco Kuiken uit Zwolle, verslaggever voor Mediahuis Noord, zag afgelopen zaterdag in Staphorst met eigen ogen hoe demonstranten voor Zwarte Piet actievoerders van Kick Out Zwarte Piet (KOZP) en waarnemers van Amnesty International belaagden. „Ook mij behandelde de groep voor Zwarte Piet zeer vijandig, toen ik probeerde enkelen van hen aan te spreken. Ik voelde me daardoor geïntimideerd. Daarom ben ik maar gestopt met vragen aan hen te stellen.”

Volgens de verslaggever kwamen de meeste raddraaiers uit Staphorst. „Een deel van de mensen die bij de snelwegafrit stond te wachten was zwart geschminkt en dus niet herkenbaar. Maar ik heb enkele relschoppers aangesproken en uit hun spraak kon ik opmaken dat ze uit Staphorst komen. Alhoewel er ongetwijfeld ook mensen stonden die ergens anders vandaan komen.”

De oorzaak van de onlusten is volgens Kuiken dat Staphorsters nogal op zichzelf zijn. „Ze vinden het onprettig als mensen van buiten het dorp zeggen wat zij moeten doen. Daarom willen ze niet luisteren naar de KOZP-demonstranten.”

Wie de raddraaiers precies zijn, is nog onbekend. De politie liet maandagmiddag in een verklaring weten dat er nog geen aanhoudingen zijn verricht.

Ouderwacht

Bij de ongeregeldheden die zich zaterdagavond in Urk voordeden, waren „alleen maar” lokale jongeren betrokken, zegt Louwe Kramer, oprichter van de ouderwacht in Urk. „Enkele jongeren die zaterdag bij de rotonde stonden waar brand was gesticht, waren zwart geschminkt en dus onherkenbaar. Maar iedereen die ik heb gesproken, praatte met een Urker accent.” Als het onrustig is in Urk, gaat de in 2021 opgerichte ouderwacht de straat op om lokale jeugd aan te spreken op hun gedrag en tot kalmte te manen.

Het viel Kramer naar eigen zeggen op hoe jong het publiek was dat zaterdag afkwam op de onrust. „De meesten waren 13, 14 of 15 jaar. Dat is een stuk jonger dan de relschoppers die vorig jaar losgingen tijdens de coronacrisis. Waarschijnlijk heeft de jeugd elkaar aangestoken om naar de rotonde te gaan waar een brandje werd gesticht. Zo gaat dat hier. Iedereen kent elkaar en via WhatsApp moedigen jongeren elkaar aan om met z’n allen ergens heen te gaan.”

Kramer hekelt de manier waarop media berichten over wat hij noemt de „baldadigheden” van afgelopen zaterdag. „Die komen overal voor, niet alleen in Urk. Maar als hier wat gebeurt, gaat het er gelijk over dat we zondag in de kerk zitten en dat doordeweeks alles ermee door kan. Met Urk wordt dan tegelijkertijd het christendom aangevallen. Daarom heb ik de ouderwacht opgericht. Het gaat mij om de eer van God. Ik wil voorkomen dat het misgaat, en rust brengen als het toch gebeurt.”