Veteranen verdienen plek op refoscholen
Het was vorige week Veteranendag in de Verenigde Staten. Op heel wat scholen werden (oud-)militairen in het zonnetje gezet. Goed voorbeeld voor reformatorische scholen in Nederland.
Een speld kun je horen vallen in de Dutch Dome van de Holland High School in Holland, Michigan. Terwijl er toch zo’n 500 studenten op de tribunes van de sporthal zitten. Ademloos luisteren ze naar Ken Freestone. Hij is alumnus (oud-student) van deze high school, studeerde af in 1974. Vandaag is hij eregast bij het jaarlijkse veteranenevent.
„Mijn broer Scott diende in Vietnam. Hij kwam niet levend terug. Alleen mijn vader en de dominee mochten hem nog zien, zo toegetakeld was hij. Het verlies doet nog altijd pijn.” Scott was ook oud-student van Holland High. Zijn naam zal later op de middag worden genoemd, evenals de namen van de andere oud-studenten die sneuvelden tijdens oorlogen waaraan de Verenigde Staten meededen.
Freestone vraagt studenten en docenten om in actie te komen. „Veteranen dienden hun land, het zijn helden. Maar vraag je eens af hoe jij een held kunt worden voor anderen. Daarbij vraag ik niet sommigen om alles te doen; ik vraag iedereen om iets te doen.”
Korting
Veteranendag is een ding in de Verenigde Staten. Grote warenhuizen als JCPenney en Macy’s geven veteranen tot 20 procent korting. Veteranen kunnen bijna overal gratis eten. Bijvoorbeeld bij de restaurant- keten IHOP, die tussen zeven uur ’s ochtends en zeven uur ’s avonds veteranen en actief dienende militairen gratis ”red, white and blueberry” pannenkoeken voorzet. En bij Dunkin’ kunnen ze een gratis donut afhalen.
Veteranendag, die ieder jaar voor 11 november op de agenda staat, is in de Verenigde Staten belangrijker dan in welk land ook. Er wordt eer betoond aan iedereen die gediend heeft in de strijdkrachten. Veteranen zijn het middelpunt van tal van herdenkingen en parades door het hele land. De VS tellen 19 miljoen veteranen.
Vrijheid
Holland High School geeft ieder jaar aandacht aan Veteranendag, aldus directeur Andrea Mehall. „Niet alleen om de gevallenen te gedenken, maar ook om de studenten te laten zien dat er mensen zijn die de roep om onze vrijheid te verdedigen beantwoorden.” Terwijl het schoolorkest de ”Marches of the armed forces” speelt, gaan veteranen staan als hun krijgsmachtdeel in beeld komt: marine, mariniers, landmacht, luchtmacht of kustwacht. Allemaal krijgen ze applaus.
De ceremonie gaat volgens een strak protocol. De Amerikaanse vlag wordt in- en uitgedragen, het schoolkoor zingt het volkslied. Naast de katheder staat een militaire uitrusting: helm, schoenen en wapen van een omgekomen soldaat. Het maakt indruk op de aanwezigen.
Voorbeeld
In Nederland is er sinds 2005 de Veteranendag, altijd op de laatste zaterdag van juni. Nederland bedankt dan de ruim 100.000 veteranen die zijn ingezet in dienst van de vrede, nu en in het verleden. Een massaal evenement in Den Haag.
Het kleinschalige voorbeeld van Holland High, en duizenden andere scholen in de VS, verdient navolging. Reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs kunnen op de vrijdag voor Veteranendag een programma samenstellen waarin veteranen in het middelpunt staan. Het mes snijdt aan twee kanten: leerlingen en studenten horen de ‘echte’ verhalen en veteranen voelen erkenning en waardering. Kleine moeite, groot effect.
Daarbij kunnen Hoornbeeck, Lodenstein, Driestar, Wartburg, Pieter Zandt, Calvijn en Gomarus oud-studenten en oud-scholieren uitnodigen die de keuze maakten om militair te worden. Wat dreef hen? Wat viel hun mee en tegen? Hoe is het om vanuit een ‘beschermde’ omgeving de krijgsmacht in te gaan? Mooie vragen die tijdens zo’n bijeenkomst voorbij kunnen komen. Welke school pakt de handschoen op? Veteranendag is volgend jaar op zaterdag 24 juni.
De auteur is freelance journalist.