De Staten hebben daartoe vrijdag een motie van VVD en PvdA aangenomen. Het plan moet er ook in voorzien dat de aanpassing van stallen voor 1 januari 2024 mogelijk is. De provincie besloot eerder dat oude stallen vanaf die datum minder stikstof mogen uitstoten.

CDA-gedeputeerde Elies Lemkes temperde echter de verwachtingen. Zij zei afhankelijk te zijn van nog ontbrekende informatie van het ministerie. „Frustrerend”, noemde ze dat. Volgens haar is misschien pas in januari meer zicht op mogelijke scenario’s.

Coalitiepartij CDA laat zijn steun aan de deadline van 1 januari 2024 afhangen van de antwoorden van GS op vragen die de fractie heeft gesteld en waarop ze uiterlijk 16 december reactie wil hebben. Fractievoorzitter Kees de Heer zei vrijdag grote twijfels te hebben of de deadline nog wel haalbaar is. Toch wilde hij hieraan voorlopig nog niet tornen. Het CDA liet tijdens de Statenvergadering weten moties van andere partijen voor verder uitstel van de deadline vooralsnog niet te steunen, waardoor voor deze moties geen meerderheid is.

„Het pad is moeilijk begaanbaar”, zei fractievoorzitter De Heer. „Wij geloven in innovatie. Maar we willen eerst alle feiten op een rij zetten.”

Onlangs zette de Raad van State een streep door de vergunningen voor enkele stalrenovaties bij houders van jongvee. De provincie besloot daarop boeren de kans te geven ”pro forma” aanvragen voor innovaties te doen, die op een later moment kunnen worden uitgewerkt. Bij het CDA bestaan twijfels of dat allemaal nog gaat lukken voor 1 januari 2024.

Het CDA heeft enkele jaren geleden nog een coalitie ten val gebracht door ruzie over de stallendeadline. Vooralsnog steunt het CDA het coalitiestandpunt.

FDF-plan

Intussen probeert Farmers Defence Force (FDF) steun te krijgen voor een alternatieve aanpak van het landelijke stikstofprobleem. Vrijdag sprak een afvaardiging van de boerenactiegroep daarover met ambtenaren van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), onder wie programmadirecteur stikstof Arjen Doosje.

Volgens FDF-voorman Mark van den Oever waren de ambtenaren niet negatief. „Er zijn geen gaten in geschoten vanuit de juridische afdeling van LNV. We hebben nu een oplossing, waar iedereen mee vooruit kan. De vraag is wel: is de politieke wil er in Den Haag? Daar maak ik mij wel zorgen over.”

Volgende week maandag komt er volgens Van den Oever uitsluitsel van de kant van LNV. De boerenleider zei eerder al dat zijn achterban voorlopig geen actie gaat voeren, in afwachting van de uitkomst van de gesprekken.

Het ministerie van LNV wil nog weinig kwijt over het overleg. „We zijn in gesprek met FDF en onderzoeken de mogelijkheden en haalbaarheid van hun plannen”, laat een woordvoerder weten.

Het plan van FDF om uit de stikstofcrisis te komen behelst onder meer dat er wordt afgestapt van de zogeheten kritische depositiewaarden (kdw’s). De kdw is de grens van de hoeveelheid stikstofneerslag die een specifiek natuurgebied zou aankunnen. In plaats daarvan willen de boeren uitgaan van de situatie van 1 juli 2015. Toen werd het Programma Aanpak Stikstof (PAS) van kracht. Dit werd in 2019 door de Raad van State buiten werking gesteld. Daarmee begon de stikstofcrisis begon. Volgens Van den Oever kan in het FDF-plan de crisis worden opgelost zonder boeren gedwongen uit te kopen.

LTO Nederland kan nog niet zeggen of zij achter het plan van FDF staat. „Ik ken het plan nog niet voldoende, wij hebben het inmiddels wel ontvangen en gaan het nu bestuderen”, zegt Sjaak van der Tak, voorzitter van de land- en tuinbouworganisatie.