De ogen van Duitsland waren opengegaan voor de ware aard van Rusland onder president Vladimir Poetin. Scholz kondigde aan het leger drastisch te versterken. Samen met zijn bondgenoten zou Berlijn Oekraïne steunen in de strijd tegen Rusland.

Alom ontving Scholz waardering voor zijn woorden. De sociaaldemocraat zag in dat de Duitse handelspolitiek van ”Wandel durch Handel” had gefaald. ”Wandel durch Handel” betekent verandering door handel. Duitsland was er decennialang van overtuigd dat het aanknopen van handelsrelaties met dictaturen leidt tot democratische hervormingen.

De westerse democratieën waren het erover eens dat Poetin op dit moment dan de agressor mag zijn, maar dat China met zijn machtspotentieel wezenlijk gevaarlijker is dan Rusland. De gedachte was in het Westen, en daar waren de landen het erover eens: we moeten minder afhankelijk van China worden. Want stel dat het tot een oorlog komt, dan moeten we het redden zonder producten uit China. Net zoals we het nu moeten doen zonder Russisch gas.

En wat doet Scholz? Een week geleden stond hij toe dat het Chinese staatsbedrijf Cosco een aandeel krijgt in de haven van Hamburg. Zes betrokken ministeries en de veiligheidsdiensten gaven een negatief advies, maar Scholz sprak zijn machtswoord uit. Daarop ging het licht op groen.

Nog meer verbazing wekt Scholz’ eendaagse bezoek vrijdag aan de Chinese leider Xi Jinping. Dit gebeurt twee weken na het Chinese Partijcongres waarin Xi alle macht naar zich toe trok. Uitgerekend deze dictator gaat Scholz bezoeken. Veelzeggend is dat zich in Scholz’ gevolg twaalf concerndirecteuren bevinden. Valt de bondskanselier terug op verandering door handel? Nee, het gaat hem puur om de handel – ook al gaf hij woensdag in de Frankfurter Allgemeine aan ook de mensenrechten aan te zullen snijden.

De teneur in de westerse democratieën is juist afstand nemen van China en proberen er minder afhankelijk van te worden. Scholz lijkt daar geen boodschap aan te hebben. Door de oorlog in Rusland heeft de Duitse economie het stevig te verduren en ligt er zelfs een recessie op de loer. De economische relatie met China zou Scholz tegen deze achtergrond niet op het spel willen zetten.

Scholz’ coalitiegenoten, de Groenen en de FDP, zijn het ronduit oneens met het bezoek aan China. In de EU heerst verbazing: zouden de EU-lidstaten niet gezamenlijk optreden tegen dictaturen als Rusland en China? De Franse president Emmanuel Macron had eerder dit jaar aan Scholz voorgesteld samen te gaan, maar daar wilde de bondskanselier niet aan, aldus Europese diplomaten.

Het heeft er alles van weg dat Scholz niet van Poetin heeft geleerd. Met alle gevolgen van dien.