Kabinet weet dat rem op nareizigers juridisch onzeker is
Het kabinet weet dat de juridische houdbaarheid van de nareisbeperking „geen zekerheid is”, zegt staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel). Met de waarborgen die het kabinet inbouwt, meent de staatssecretaris desondanks dat de tijdelijke nareisbeperking wel houdbaar is voor de rechter. Hij wil over deze maatregelen geen spoedadvies vragen bij de Raad van State, ondanks aandringen van een deel van de Kamer.
Het staat de Kamer vrij om zelf een spoedadvies bij de Raad van State te vragen, zei Van der Burg in een Kamerdebat over de asielcrisis. De linkse oppositie vindt het absurd dat het kabinet willens en wetens een besluit neemt dat volgens haar onrechtmatig is. Ze heeft er daarnaast geen goed woord voor over dat het kabinet niet zelf bij de Raad van State om advies wil vragen.
Het kabinet is niet over één nacht ijs gegaan met de maatregel, maar kan niet anders, betoogde Van der Burg. „Zonder deze regel redden we het niet.” Er zijn veel te weinig opvangplekken voor asielzoekers en statushouders. Om de duur van de maatregelen te beperken - door deze uiterlijk 31 december 2023 op te heffen - en nareizigers na vijftien maanden alsnog toestemming te geven naar Nederland te komen, denkt Van der Burg het „leed zoveel mogelijk te verzachten”. Bovendien kan bij een statushouder die een woning heeft, de nareiziger wel eerder naar Nederland komen.
Van der Burg hield de Kamer voor dat op dit moment driekwart van de nareizigers naar het aanmeldcentrum in Ter Apel gaat, omdat de statushouder nog geen woning heeft en dus in een asielzoekerscentrum verblijft. Zij houden daar veel plekken bezet, die niet meer beschikbaar zijn voor nieuwe asielzoekers. Slechts een kwart van de familieleden die overkomen naar Nederland, kunnen naar het asielcentrum in Zevenaar. Daar komen nareizigers in een procedure terecht die maar enkele uren duurt, omdat alleen de belangrijkste gegevens hoeven te worden gecheckt. Zij kunnen meteen door naar de woonplaats van de erkende vluchteling.
Het kabinet zet ook in op een doorstroom naar woningen in gemeenten. Door een woningtekort gebeurt dat niet voldoende, zodat de asielzoekerscentra overbelast blijven. Om spoedig meer woningen beschikbaar te krijgen, moeten er snel meer flexwoningen bij komen. Het kabinet maakte eerder deze week bekend 2000 van deze flexwoningen te bestellen. Betrokken partijen blijken nu nog terughoudend hiermee. Het kabinet hoopt die impasse te doorbreken met de massale bestelling.
De staatssecretaris zegt dat het kabinet wel een advies zal vragen aan de Raad van State als het wetsvoorstel klaar is en voordat het wordt ingediend bij de Tweede Kamer. Dat is gebruikelijk.