De Ab Initio, het opleidingschip van het Scheepvaart- en Transportcollege (STC), is vrijdag tijdens de Wereldhavendagen gedoopt door VVD-europarlementariër Caroline Nagtegaal. Het nieuwe schip –dat twee exemplaren van 60 jaar oud vervangt– steekt dinsdag van wal om de eerste studenten (vmbo, mbo en hbo) klaar te stomen voor een baan in de maritieme sector.

Het 67 meter lange schip is hypermodern uitgerust. De motoren worden gevoed met diesel, elektriciteit of waterstof. Aan dek liggen flink wat zonnepanelen, die stroom leven aan de accu’s. Ook is er een laboratorium aan boord voor onderzoek. Zo gaat de eerste groep hbo-studenten die meevaart onderweg onderzoek naar trillingen doen.

Maar waar in Nederland gaat een elektrisch binnenvaartschip aan de stekker? „We hebben vier uur vaartijd per laadbeurt”, zegt STC-bestuursvoorzitter Jan Kweekel. „Voor groene stroom kunnen we terecht bij een bedrijf in het Calandkanaal in Rotterdam. Maar het aantal laadpunten moet in de toekomst natuurlijk meer worden. Net als bij auto’s.”

Begin

Leerlingen, studenten en docenten dachten mee over de naam (Ab Initio is Latijn en betekent ”vanaf het begin”) en het programma van eisen. „Zo is het idee van zonnepanelen aan dek afkomstig van onze studenten”, aldus Cor van Wijngaarden, onderwijsmanager Rijn- en binnenvaart. De Ab Initio kostte 7,5 miljoen euro waarvan STC bijna de helft betaalde. Veel bedrijven sponsorden in natura en STC kreeg financiële steun van de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en Shell.

Er kunnen 30 studenten tegelijk mee met de Ab Initio. Ze krijgen aan boord verschillende functies: van matroos tot schipper. Ze koken voor elkaar („daar zijn moeders heel blij mee”) en hebben een eigen hut „met bedden op maat van de jeugd van tegenwoordig.” Ze leren van alles, volgens Van Wijngaarden. „Van het vastleggen van het schip tot navigeren.” En Kweekel hoopt natuurlijk dat zien varen doet varen. „De Ab Initio is ons varende visitekaartje.”

Meisjes

Want, in de scheepvaart en maritieme techniek moeten meer vrouwen aan het werk, vindt Kweekel. Hij lanceert het idee om meisjes uit de groepen 7 en 8 van basisscholen uit Rotterdam-Zuid „die nog nooit een boot hebben gezien en misschien nooit op vakantie gaan” naar zich toe te halen en ze te interesseren voor de opleiding. „In vakantieweken mogen ze meevaren op ons nieuwe opleidingschip. We verenigen zo voor hen het nuttige met het aangename.”

Hoewel de instroom van nieuwe studenten bij de maritieme opleidingen van het STC in Rotterdam dit jaar iets aantrok, maakt Kweekel zich zorgen. „Landelijk gezien is het alle hens aan dek. Op de werf van Concordia Damen in Werkendam waar de Ab Initio werd gebouwd is de voertaal Slavisch. Nederlandse jongens zijn er niet. Mensen met gouden handjes zijn nergens meer te vinden.”

De toekomst van de scheepvaart is ook een van de thema’s van de Wereldhavendagen dit weekend in Rotterdam. De organisatie rekent na twee ‘magere’ coronajaren dit keer weer op honderdduizenden bezoekers. Een van de ‘trekkers’ is de Aqua Helix, een offshore bevoorradingsschip met een topsnelheid van 40 knopen. De Koninklijke Marine is met het transportschip Zr.Ms. Rotterdam en de onderzeeboot Zr.Ms. Zeeleeuw aanwezig in de Maasstad.