Ruim acht jaar bestaat het inmiddels, het Graceland Festival. Door corona kon het enkele malen niet doorgaan, althans niet in de geplande vorm. Deze donderdag start het jaarlijkse, meerdaagse kunst- en cultuurfestival echter weer. In Zeewolde verwachten de organisatoren zo’n 2300 bezoekers.

Geheel nieuw is een „interreligieuze gebedsoproep”, die vrijdagmiddag vanaf 17.45 uur zal plaatsvinden. Theoloog Rikko Voorberg (45), mede-organisator van het festival en verantwoordelijk voor „kunstprojecten en werkinnovatie”, licht de gebeurtenis toe.

Waar komt dit idee vandaan?

„Het kwam bij mij en bij anderen op na het zien van een YouTubefilmpje van het bezoek van paus Franciscus aan Marokko, in 2019. Koning Mohammed IV bood de paus toen een voorstelling aan waarbij een islamitische zanger een gebedsoproep inzet, waarna een joodse zangeres zich met haar gebedsoproep daarbij voegt, terwijl zich uiteindelijk ook een christelijke zangeres bij dat koor voegt. Die verschillende stemmen, van verschillende personen en godsdiensten, vloeien samen tot een ongelooflijk ontroerende medley.”

Datzelfde gebeurt vrijdag ook in Zeewolde?

„Ja, zij het dan in een wat rauwere festival-versie. Een islamitische zanger zet in, want het hele idee is geïnspireerd op de bekende islamitische gebedsoproep. Het Allahu Akbar enzo. Daarna volgt een joodse zangeres met een tekst uit haar religie. En als laatste voegt zich daar dan een christelijke stem bij met het lied Amazing Grace.”

Riep dit plan tijdens de voorbereidingen voor Graceland 2022 binnen het organiserende team nog vragen of kritiek op?

„Nee, alle betrokkenen waren enthousiast. We hebben het daarna ook uitgeprobeerd op een bijeenkomst in Amersfoort. Mensen die dat zagen en hoorden –de door elkaar heen meanderende stemmen en het symfonische geheel dat eruit ontstond–, kregen de tranen in de ogen. Dit voelt een beetje als de hemel, was een van de reacties.”

Graceland is een christelijk festival. Is het niet vreemd daar nu zo’n interreligieuze draai aan te geven?

„Het festival is christelijk geïnspiréérd, maar nooit uitsluitend op christenen gericht geweest. Alle organisatoren kennen een grote maatschappelijke bewogenheid. Onrecht en geweld in deze wereld gaan ons erg ter harte. Soms dragen religies daar ook aan bij door gevaarlijke tegenstellingen te creëren en elkaar op leven en dood te bestrijden. Waardoor mensen soms zeggen: Ik wil met geen enkele religie meer iets te maken hebben.

Met deze gebedsoproep, die ook van grote artistieke schoonheid is, laten wij zien dat het in de omgang tussen de wereldgodsdiensten, in elk geval tussen de abrahamitische, monotheïstische religies, ook anders kan. Het thema van het festival is ”Heel de Wereld”. We hopen dat dit interreligieuze gebed aan die heling bijdraagt.”

Het christendom verschilt van andere religies doordat het leert dat het geloof in Jezus Christus voor zondaren de enige weg tot God is. Als een moslim, een jood en een christen in het openbaar samen gaan bidden, straalt dat toch heel sterk uit dat in wezen alle godsdiensten gelijk zijn en dat we, als het erop aan komt, allemaal bidden tot dezelfde God?

„Dat laatste is niet wat wij als organisatoren willen zeggen. Wij scheren godsdiensten niet over één kam. Ja, bij sommige festivalgangers zal dit onderdeel van het programma vast schuren of ongemak oproepen. Dat mag, dat hoort er een beetje bij.

Graceland Festival biedt mensen inspiratie en wil ruimte creëren om vrij na te kunnen denken. Dat dit kan: deze drie religies samen in alle verscheidenheid, is een unieke ervaring. Dat biedt, vinden wij, hoop. Je trekt de manier waarop je hóópt dat mensen samenleven, alvast in het heden. Geen verschillen uitwissen, maar de verscheidenheid waarderen en vieren. Zo zijn we, op onze eigen plek, deel van de vrede die we verwachten en waar we op hopen.”