Volgens het rapport lukt het sinds het derde kwartaal van vorig jaar al niet meer om het aantal aangeboden en verkochte nieuwbouwwoningen omhoog te krijgen. In de eerste drie maanden van dit jaar ging het met respectievelijk 4500 en 5500 stuks zelfs om de laagste aantallen in jaren. De verwachtingen voor de nabije toekomst zouden ook niet positief stemmen. Het aantal nieuwbouwwoningen waarvoor een bouwvergunning is verleend lag tussen januari en mei dit jaar circa 15 procent lager dan in dezelfde periode vorig jaar.

Het gaat om een al langer bekend probleem. De huizenprijzen lopen al een hele tijd flink op in Nederland. Onder meer makelaars roepen al tijden dat er meer woningen bij moeten komen om de woningmarkt, die de laatste tijd wel signalen van lichte afkoeling laat zien, echt tot bedaren te brengen. De overheid kwam eerder met ambitieuze bouwdoelstellingen voor de woningbouw, maar het lukt bij lange na niet om daaraan te voldoen. Verdere vertraging van de nieuwbouwproductie is volgens de kenners haast onafwendbaar.

In het rapport staat dat de nieuwbouw onder meer kampt met materiaal- en personeelstekorten en stijgende bouwkosten. Daarnaast lijken overheden vooral in te zetten op binnenstedelijk bouwen en ligt er meer nadruk op duurdere appartementen in de stad, terwijl veel mensen zoeken naar een heel andere woning. Verder vrezen de deskundigen dat de introductie van de Omgevingswet in januari tot vertraging van de woningbouw zal leiden.

Ook dreigt de stikstofvrijstelling voor woningbouw nog door de rechter te worden stopgezet. In de bouw wordt namelijk met spanning gewacht op een uitspraak van de Raad van State later dit jaar over de bouwvrijstelling van het grote CO2-opslagproject Porthos in de Rotterdamse haven. Als de hoogste bestuursrechter die vrijstelling zou intrekken vrezen deskundigen dat er mogelijk meer bouwprojecten moeten worden stilgelegd.