Het bestuur van de LTO-afdeling dreigt op te stappen als dit niet gebeurt. Dat blijkt uit een verklaring aan de leden, die vrijdag is verspreid.

De afdeling is met 800 leden volgens voorzitter Wim Brouwer een van de grootste van Nederland. De Gelderse Vallei is een van de gebieden waar volgens de kabinetsplannen veel boeren hun bedrijf moeten beëindigen of hun veestapel inkrimpen om de uitstoot van stikstof te beperken en kwetsbare natuur te beschermen.

Terwijl LTO aanvankelijk niet op de uitnodiging van Remkes wilde ingaan, besloot Van der Tak donderdag toch aan te schuiven voor „een verkennend gesprek.” Premier Mark Rutte had Van der Tak persoonlijk benaderd en hem verzekerd dat er geen taboes zijn.

Brouwer kreeg daarna naar eigen zeggen veel reacties van ongeruste leden. „Die onrust willen we met deze verklaring wegnemen”, zegt hij namens het zestienkoppige bestuur van de LTO-afdeling. „We staan er hard in. Wij moeten als bestuur het LTO-standpunt verdedigen. Daar gaan we geen energie meer insteken als LTO niet vasthoudt aan de afspraken met andere organisaties.”

Brouwer verwijst bij dat laatste naar het grote boerenprotest in het Gelderse Stroe van 22 juni. Toen stond LTO-voorman Van der Tak eensgezind op het podium met onder meer de voorzitters van de actiegroepen Agractie en Farmers Defence Force.

De twee belangrijkste eisen van de afdeling zijn dat de zogeheten kritische depositiewaarden en de doelstelling om in 2030 de ammoniakuitstoot te hebben gehalveerd, van tafel gaan. Daarnaast willen de Gelderse boeren dat naast Remkes een tweede bemiddelaar wordt aangesteld, die afkomstig moet zijn uit de agrarische sector. Verder moet het kabinet afzien van eventuele gedwongen opkoop van boerenbedrijven en dienen de zogeheten PAS-melders te worden gelegaliseerd.

Dat laatste is overigens al vastgelegd in de Stikstofwet, die onder het vorige kabinet werd ingevoerd, erkent Brouwer. Wat uitkoop van boeren betreft, heeft stikstofminister Christianne van der Wal eerder aangegeven dat vrijwilligheid de voorkeur heeft. Ze houdt echter de mogelijkheid van dwang tot nu toe steeds open.

Landelijk LTO-voorzitter Sjaak van der Tak ziet geen tegenstelling tussen de eisen van de Gelderse afdeling en zijn eigen insteek. „We gaan spreken over het doel, het tijdpad en de inhoudelijke aanpak van het stikstofbeleid. Het gaat om een eerste verkennend gesprek. Afhankelijk daarvan besluiten we of en hoe we verder gaan.”

Van der Tak wil ook de aanwijzing van een tweede bemiddelaar aan de orde stellen. „Wij hebben eerder Elbert Dijkgraaf (voormalig SGP-Kamerlid, TR) voorgesteld. Die heeft nog steeds onze voorkeur.” De LTO-voorman benadrukt dat hij in gesprek gaat met premier Rutte en de ministers Van der Wal en Henk Staghouwer (Landbouw). „Remkes zit erbij.”

Actiegroep Farmers Defence Force (FDF) denkt erover om toch aan te haken bij het gesprek tussen LTO en de bewindslieden. Voorzitter Mark van den Oever, die donderdag nog zei niet mee te zullen doen, zegt nu dat zijn bestuur zich aan het „heroriënteren” is. Aanleiding hiervoor zijn bezorgde vragen uit de achterban. Volgens hem wil die niet dat alleen LTO voor de boerenbelangen opkomt.

De komende dagen wil FDF overleggen met andere landbouworganisaties die in Stroe één lijn trokken, waaronder de vakbonden van melkveehouders (NMV), varkenshouders (POV) en pluimveehouders (NVP). Daarna wil FDF een besluit nemen. „Wij vinden eenheid nu het belangrijkste. LTO heeft die zonder overleg doorbroken.”

Van den Oever had vrijdagmiddag nog niet met Van der Tak gesproken. „Hij heeft wel een berichtje naar onze groepsapp gestuurd en gevraagd of we willen aanschuiven.”

LTO-afdelingsvoorzitter Wim Brouwer denkt dat er in de Gelderse Vallei al veel kou uit de lucht zou zijn als bekend wordt hoeveel de stikstofuitstoot in het gebied de afgelopen jaren al is verminderd. „Referentiedatum is 1 januari 2018. De provincie is bezig uit te rekenen wat het effect is van de bedrijfsbeëindigingen na die datum en van innovaties bij andere veehouders om de ammoniakuitstoot te verkleinen. Stel dat je daarmee al op 30 procent besparing komt en het einddoel pas in 2035 hoeft te worden bereikt, dan wordt het een heel ander verhaal.”