Nederland heeft als laatste EU-land herstelplan ingediend
Nederland heeft vrijdagmiddag als laatste van de 27 EU-landen zijn herstelplan bij de Europese Commissie ingediend. Met de 49 maatregelen die erin zijn opgenomen verwacht het kabinet 4,7 miljard euro uit het Europese coronaherstel- en veerkrachtfonds te krijgen. De helft daarvan gaat naar klimaatmaatregelen en bijna een kwart wordt besteed aan projecten om de digitalisering te versnellen.
Minister Sigrid Kaag (Financiën) zei eerder in de Tweede Kamer te verwachten dat de commissie het pakket zal goedkeuren. Het dagelijks EU-bestuur heeft daar nu twee maanden de tijd voor. Na die goedkeuring moeten de EU-ministers van Financiën er ook mee instemmen. Naar verwachting kan Nederland de definitieve financiële en operationele overeenkomst over het herstelplan voor 31 december tekenen. Een eerste geldaanvraag zou dan in het voorjaar volgen. Op dat van Hongarije na heeft de commissie tot nu toe alle herstelplannen groen licht gegeven en hebben verschillende landen hun eerste subsidies al binnen.
Om zo nodig nog wat onderhandelingsruimte over te hebben, dient Nederland een ‘rekening’ van 5,2 miljard euro in. Het kabinet kan dan een of meer voorgestelde maatregelen uit het plan schrappen als Brussel daarvoor niet warmloopt.
In het pakket is behalve voor vergroening en digitalisering, hervormingen op de arbeids- en huizenmarkt, de zorgsector en bestrijding van belastingontwijking ook veel aandacht voor energie. Zo wil Den Haag geld uit het herstelplan gebruiken voor de uitbreiding van windenergie op zee en voor energiebesparingen door de installatie van (hybride) warmtepompen.
Veel van de plannen zijn ingegeven door de aanbevelingen die de commissie jaarlijks aan elke lidstaat afzonderlijk geeft. Zo wil Brussel al lang dat de Nederlandse arbeidsmarkt wordt hervormd, belastingontwijking wordt aangepakt en de hypotheekrenteaftrek aan banden wordt gelegd. Voor het herstelplan is gekeken hoe binnen het coalitieakkoord begrote uitgaven en plannen met het EU-geld kunnen worden gefinancierd. De afschaffing van de hypotheekrenteaftrek was geen onderdeel van het coalitieakkoord, zei Kaag in het parlement.
Het herstelfonds werd kort na de uitbraak van Covid-19 begin 2020 in allerijl door de EU-leiders opgezet om de economische klappen van de pandemie op te vangen. Tegelijk konden landen zo door hervormingen en extra investeringen de groene en digitale transitie doorvoeren en de economie veerkrachtiger maken. Het fonds van ongeveer 750 miljard euro bestaat uit leningen en subsidies, maar Nederland doet alleen een beroep op de subsidie.