Een overgrote meerderheid van de Europarlementariërs stemde dinsdag in met de wet voor digitale markten (DMA) en die voor digitale diensten (DSA). Waar de DSA internetgebruikers moet beschermen tegen schadelijke content, moet de DMA voorkomen dat grote techbedrijven hun macht misbruiken.

De DSA maakt het gemakkelijker internetbedrijven aan te pakken die kinderporno, opruiend en hatelijk materiaal of desinformatie laten woekeren. Het toezicht wordt scherper en het wordt moeilijker straf te ontlopen. Zo worden de vele kinderen online beter beschermd tegen schadelijke content, reclame en privacyschendingen, zegt VVD-Europarlementariër Catharina Rinzema. Over algoritmen die gebruikers van andersdenkenden afschermen en zo uit elkaar spelen moeten bedrijven opener zijn, zegt haar GroenLinks-collega Kim van Sparrentak. En gebruikers krijgen bijvoorbeeld meer greep op welke advertenties ze voorgeschoteld krijgen.

De DMA legt de almacht aan banden van zogeheten ‘poortwachters’, zoals Google, Apple en Meta (Facebook). Deze bedrijven beheren zoekmachines, sociale media, marktplaatsen of andere platforms die toegang bieden tot veel diensten. De nieuwe regels moeten voorkomen dat zij kleine concurrenten nog langer gemakkelijk weg kunnen drukken. Zo moeten communicatiediensten met elkaar kunnen ‘praten’, zodat een Signal-gebruiker ook een bericht naar een Whatsapper kan sturen.

Met de nieuwe regels „ontworstelen we ons aan het juk van Big Tech”, zegt PvdA-Europarlementariër Paul Tang. Hij wijst op de grote, maar dus vergeefse inspanningen van deze bedrijven om ze te dwarsbomen.

De Europese Commissie probeert de internetreuzen al langer aan te pakken met rechtszaken en boetes. Maar de gang naar de Europese rechter slaagt lang niet altijd.

Ook met de DMA en de DSA is de rol van de commissie cruciaal, zegt de belangenorganisatie van het Europese bedrijfsleven. „De cruciale uitdaging nu is de handhaving en werkelijke impact van deze wetgeving.”

De DMA gaat naar verwachting volgend voorjaar in, de DSA over anderhalf jaar.