Weerwind neemt ‘levenslang’ op de schop
D66-minister Weerwind voor Rechtsbescherming wil een andere procedure voor de vervroegde vrijlating van levenslang gestraften.
Daartoe wil hij een in 2017 van kracht geworden regeling van toenmalig VVD-staatssecretaris Dijkhoff op de schop nemen, zo bevestigde hij zaterdag tegen Nieuwsuur.
Nederland volgde sinds 2004 de politieke lijn dat levenslang ook echt levenslang moest zijn. Staatssecretaris Teeven koos er vanaf 2010 zelfs voor om levenslang gestraften geen re-integratieactiviteiten meer aan te bieden. Dat bracht Nederland in botsing met het Europese mensenrechtenhof dat oordeelde dat ook moordenaars en andere zware criminelen altijd enig zicht dienen te houden op strafbekorting of vrijlating.
In 2015 stelde de Hoge Raad een uitspraak in een zaak over een levenslange gevangenisstraf met een jaar uit om op die manier het kabinet te dwingen een gratieprocedure te ontwikkelen die Straatsburg-proof zou zijn. Uiteindelijk voorzag Dijkhoff daarin. Hij stelde een adviescollege in dat moet beoordelen of de veroordeelde zich na 25 jaar cel mag gaan voorbereiden op zijn vrijlating.
In de regeling van Dijkhoff hield de minister of staatssecretaris echter het laatste woord. Zo raakte Cevdet Y., die in 1983 zes mensen doodschoot in het Delftse café ’t Koetsiertje verwikkeld in een jarenlange procedure met Weerwinds voorganger Dekker. Die legde de adviezen van het adviescollege naast zich neer, waarna Y. daartegen weer in beroep ging. Van dat getouwtrek wil Weerwind af.
In zijn voorstel mag een levenslang gestrafte na dertig jaar detentie na een positief advies van het college een vijfjarig traject van voorwaardelijke invrijheidstelling in. Daarna is het laatste woord aan een speciale rechtbank.